CHM -Corpus of Historical Mapudungun (Corpus Histórico del Mapudungun) https://benmolineaux.github.io/bookshelf/ -------------------------------------------------------- TEXT: 02 (Mapudungun only) TITLE: Sermon en Lenuga de Chile AUTHOR: Luis de Valdivia YEAR: 1621 (1st Edition) CATEGORY: Religious Texts ORIGINAL DOCUMENT: Biblioteca Nacional de Chile (id MC: MC0013037/id BN: 64592) DOCUMENT SCAN: http://www.memoriachilena.cl/602/w3-article-8484.html TEXT OCR: Google Cloud Vision OCR CORRECTIONS: Benjamin Molineaux ENCODING: Unicode (UFT-8) WORD COUNT: 20,000 (approx) VERSION: 0.1 -------------------------------------------------------- COMMENTS: -Where the scan of the text was only partially intelligeable, we have consulted Toribio Medina's 1897 facsimile edition and given the interpretation theirin, using square brackets. -Long and short are merged throughout the transcripiton of the text. -The transcription represents the rare grapheme with a superscript hook. -What is transcribed as <·l> represents a hook or curl preceding the in the original. -------------------------------------------------------- PAG i SERMON EN LENGVA DE CHILE, DE LOS MYS- TERIOS DE NVESTRA SANTA FE CATHOLICA, PARA PREDICARLA A LOS INDIOS INFIELES DEL REYNO DE CHILE, DIVIDIDO EN NVEVE partes pequeñas, acomodadas a su capacidad. COMPVESTO POR EL P. LVYS DE VAL[DIVIA] Compañia de Iesus, Perfecto de los estudios m[] de S. A[mbrosio] PAG ii LICENCIAL DEL SE- ñor Obispo de Valladolid. DAmos licencia para que se imprima este sermō, por la satisfaccion que tenemos de la persona del Pa- dre Luys de Valdivia, que lo ha hecho. En Valladolid a a 8. de Otubre de 1621. Don Enrique Obispo de Valladolid. punto de la immortalidad del alma, y co- [grau]edad del pecado. -------------------------------------------------------- PAG 1 SERMON PRIMERO DE LA IMMORTALIDAD DEL ALMA, y como ay otra vida despues de esta, y en ella premio a los buenos, y castigo eterno a los malos para siempre. DIOS ta ñi mùpin dùgu (inche ñi ayù- ñel pu puñiеmа) сùра gеnelаbіn, рieуmn ta cùpan. Cùme gels ta quimbilmn, ayùbilmn cay, vill ella que dugu meu tamn pllù ta montuay. 1 ¶ Allcùmollechi, ta quimin ta huenu rùpù, vey- tamn mogenllechi. Allcùgetuli, chem cam cùme ge- lu, tamn ynaytuael,chem cam hueragelu tamn ynaytunòael; ta quimaymn. 2 ¶ Vata Dios ta ñi dugu meu quimelgeimn. Veycay ta inche, chumgechi ta pu Patiru meu ta genelabimn, ta piuyeyta Señor Iesu Christo; genelu- paiñ. 3 ¶ Yune (pu peni) tamn che gen deuma quimlley mn; chumgechi inche, ca que pu huinca cay che geyñ Vill pu che pu ancameu ta pilù geyñ, vachige meu comù t[r]uualnolu ve; calùlno ve, voruno ve; va- chi ancamgelay taiñ pllu. Huelu pllù meu moge- queyñ, dùguqueyñ, ayuqueyñ, quimqueyñ, duamtu- queyñ, aldù dùgu cay ta vemqueyñ. Anca meu ti- payùm ta pllù, ta iñ ·lan meu; ta lalu anca quim lay negùmulay, quiñe cura mgey, moncoll tue mgey cay. 4 ¶ Vachi pllù (pu votùm ema) anca meu ta tipa- yùm, ablay, ·lalay; chumgechi abi ta ñi ·lan meu, Cauallo PAG 2 - SERMON PRIMERO, Cauallo pllù, tehua pllù, hueque pllù cay: Vey ta ñi- blahuera lepùntun meu, Cauallo, tehua, hueque cay ta ñi anca ·lalu ùtùventubimn; raquihuelabimn cay; anca egu ñi pllù abquey ta Cauallo, hueque cay ta piqueimn. Vemgelayñ ta iñ chegen, ta yñ anca meu tipayùm ta yñ pllù, ta mogey; ta ca mogen meu ta poùy: 5 ¶ Veymo cay mgenquenmayay, pepi ablayay: veyñivlay tamn anca ·lalu raquiquebimn, rùgal- quebimn cay, lepùntun meu ùtùvtunmaquel abimn. Chem ñivla cam ve? pllù ta petu mogequey deu ta ñi anca meu ñi tipayùm,raquigeyùm tañi anca, tepequey cay ta pllù. 6 ¶ Ta mn purumache ta cuyvi (Dios ñi dugu quimnobulurume; aldù gñeñcagebulu cay) huelu ta ñi pepi abnon ta pllù, tipayùm ta che ñi anca meu piquebuygn, tutebuygn cay. Va cay Christiano pu che tañii raquiel ta Dios ñi dugu (pepi huerinolu, pepi coyllatunolu ca va) pij cay cha. 7 ¶ Ca gey ta mogen abvalnolu, able vachi yune mogen, pijta Dios ñi dugu; vachi yune mogen meu ta che ta huerilcanolu, ca mogen meu ta Dios meu mgengue tepeay; urcutuay, culligeay cay: Huelu huera gelu chi che Dios ta illculcaquebilu ta ñi huerilcan meu vachi yune mogen meu; mgenque cućantulgeay ta ca mo- gen meu. ¶ Aldù ùiaù dugu tva may, ta iñ duam meu ta chaùy. Pimollechi may, ta cùme que che ta ñi culligen ta ca mogen meu, ta ñi cùme mo- geuyeyùm vachi yune mogen mеu, сumеlаycаm? Huera que che cay ta ñi cut[r]antulgen ta ca mogen meu PAG 3 De QVE AY OTRA VIDA. meu tañi huerilcauyeyùm vachi yune mogen meu, cùmelay cam vecay? 8 ¶ Mollquiñe huent[t]u ta pu votùm gelu,tañi ruca meu, cùmelcaquebita ñi quiñe votùm cùme gelu; ca votùm may ta huera gelu tùpubi. 9. ¶ Ta pu apo cay vill pucara meu cume raquiquebi ta cù me que che, tagnecaquebilu apo tañi piel; hueraque- che may, mùpituqnenolu ta ñi pigeel ta apo meu, devtugey t[r]ùpugequey cay. 10. ¶ Chemo cam ve? Ta cùme gelu ta cullin pituy, mañumvali: hue ragelu may cullin pitulay, cut[r]antulgen pituy. 11 ¶ Vamgechi cay ta (pu votùm) ema vachi aldù vùta Apo Dios, ta huenu meu, vill mapu meu cay tamlelu, ñi aldù cùme apo geyùm, ta ñi aldù ùiaù geyùm tañi duam, naupa quintuquey ta vill pu che, vachinaù meu mogequelu, cùme mogequey chey? huera mogequey chey? ta cùme que che veyta ñi piel ta genecaquelu, ta culliay ta huenu mapu meu; huera queche may, veyta ñi piel gnecaqueno- lu cut[r]anrulyabi ta minu tue meu. 12 ¶ Vachi Dios vill pu che ñi chao llechi, vill ta votùmyebi; chumgechivotùm adyebi ta ñi chao. vamgechi cay ta che adyebi ta Dios ta ñi chao. Dios (raquidu inche mgepe ta che tañi pllù meù) ta- piuyey: chem cam huera gelu quimpe ta che (inche mgelu) piuyeycay: gepe cay ta che ñi duam meu ta dullùn, ta dullùam cùme que dugu (inche mgelu) piuyeycay cha: pepi abquilepe che ñi pllù, mgengue mogepe (inche mgelu) piuyey ca cha; pllù meu peval- gellechi (chumgechi quidupeun ta inche) piuyey cay ta Dios. 13 ¶ Vachi dugu meu cay ta Dios ca quepu mogeluchi dugu, ta hueque, ta uñùm ta challua PAG 4 SERMON PRIMERO, challua votùmyelabi, ta ñi adyenobiyùm ta Dios egn: Chedque may votùm yebi, vey ta ñi pllùdque ta adyebi ta Dios. 14. ¶ Cùme geyùm cay ta Dios, ùiaù duam geyum cay vill puche ñi chao geyùm cay ta ñi pu votùm cùme gelu tañi mùpi- tuqueeteu, cùmelcabi, cullibi cay, huera que che may ta ñi mupitunoeteu cutantulbi: ¶ Cùme- lay cam ve? Aldù cumey. piaymn vill eymn, chu- cheymgelu, pilayaymn. 15 ¶ Cùme cochintumn veula veycùy ta hue raque che vill ple meu, ta huincùquelu ca che ta ñi cullin, damentuquelu, ca che ta ñi domo mùntuque- lu, aldulcauquelu carumequechi ta huerilcaquelu huelu va meu aldù cullin gelu alaù tepequelu pu ve vill vachi huera que che callirumepraabuy? cu- t[r]antulgelaabuy cam ta ñi venten vùta huerilcan meu? ¶ Dios cay ta ñi aldu ùiaù duam ge- yum vachi huera que che cut[r]antulcalaabubi, mlepe piabuy, vuta apogeyùm? ¶ Mù rume; vey- meu (pu peñi) ta ñi gen ta ca mogen aldù mupinlle- chi, veymeu cut[r]antulgeay ta huera que che, cut[r]an- tulgeuyenolu vachi yune mogen meu, va ta ñi cu- t[r]antugen meu egnmgenque ta ñi huerilcan ta cu- lliaygñ. 16 ¶ Cùme que che may hueluqnogechi aldù cù me mogebulu vachi yune mogen meu aldù cuñù- valgechi miaubulu, ñi anca meu aldù cut[r]anyau- bulu, tañi allvùlcaquebueteu ca che meu, chu pino- bulu huelu vill pu che cùmelcaquebulu, ta Dios ta ñi piel mùpituquebulu, ca mogen meu chumgea- buygn? gelaabuy ta ñi mañumabueteu: calli rume praabuy vill tañi cùme vemuyeel egn? ¶ Mu may PAG 5 DE QVE AY OTRA VIDA. may veyta ñivla aldù mùpin llechi, ta ñi gen ta ca mogen veymeu ta Dios cùme que che ta cùme cu lliay quidu pegeluay ta cùme queche meu ta mgen- que ñi tepeam egn. 17 ¶ Vùta Dios may gen huenu, gen tue cay, vill ta pegevalu pegevalnolu chi dugù vemvoe, Veyñiivla quidu inche mgepe tañi chegelel chi che tapiuyey, vachi ta ñi yune mogen meu, ta che ta quimaeneu, ta uvohianeu, vill ta ñi piel chi dùgu gnecanmaaeneu, piuyey ta Dios. ¶ Vey meu cay ta che vata ñi cùme vemel meu, ca mogen meu mgenquenmayalu culligeay, vituay cay ta ùr cùtun, ta vill ta cùme que dùgu huenu meu gelu, piuyey cay ta Dios. ¶ Huelu vill ca que du- gu, ta huenu mapu ta labquen, ta tue mapu, ta pu leuvu, pu ùñùm, pu challua pu hueque cay, ta рu theñivla quidu ñi votùm gelu ñi cùmeleam ta che, pin meu,ta eli ta Dios. ¶ Tume chey ta che cùpauvchinobile ta Dios, vey ta ñi pielchi dùgu mùpituduamnobile, vey egu aldù ùllcuay ta Dios ta ñi mañumnobiùm ta ñi venten cunelcauyee- teu. 18 ¶ Cùme allcùmollen ta eymn chey, van- ten gepe, ca dùgu cay pihuelaaeymn, elcamn ta mn duam meu, va tamn pillebin, ta ñi gen ta Dios: ta gen vill dùgu, vill vemvoe, vey ta ñi aldù cù- me gen: ta ñi ùiaù duamgen cay ta Dios, ta ñi cù- melcaqueel ta cùme que che, tañi cut[r]antulqueel ta huera que che. Able vachi mogen, ta ñi genta ca mogen, vey meu pouay ta iñ pllù, cùme que pllù ta cùmetepen dùgu (gloria) elugeay ta Dios meu pe- biùm ta Dios: hueraque pllù may mgenque abqui duam PAG 6 SERMON SEGVNDO, duamegechi cut[r]antulgeay. 19 ¶ Inangechi Veula inche egu, ta mn quiñe duam meu vill eymn uvchibimn ta Dios, miùm- biyùm cay, vey ta pibimn: A Señor Dios, veycù huenu pray ta mi gen, llitulay, ablayay cay, eymi meu chegelgeiñ ta mi quimgeam ta inchiñ meu pe- geam cay ta huenu meu, cuñùval pu che inchiñ pi- chique gein rume, eymi meu mùtùmgelleyñ, mi vo- tùm mgelu ayùgelleyñ. Puche iñ duam meu compe tañi dugu, pigeca; ayùgellechi ampelgellechi ta pu- che meu vey egùn meu cay vill ta ñi piel chi dùgu opulgepeca, pigeca Dios ema: veyta pilmi, ta huenu mogen ta abnoalu (ta iñ chelcagen ta ñi ab lleue) vi tuayñ. Amen. SERMON SEGVNDO DE LA GRAVEDAD DEL PE cado, por lo mucho que a Dios ofende y al hombre daña, y por los castigos . que Dios ha hecho en este mun- do por pecados. TVme chey duamtuymn, (pu peñi ema) casermon meu, ta ñi gen ta ca mogen, able vachi mogen, ta piuyeeymn ta cù paùyen. Veymeu ta in pu pllù mo- gey ta mgenque. Teye vùta apo Dios vill du- gu vemvoe, ta ñi uvchiqueeteu cùme que pu che meu cùme tependugu abnoluchi ùrcùtun cay ra eluquebi; tañi aldù ayùbiyùm ta che;quidu tañi gen mgelu PAG 7 DE LA GRAVEDAD DEL PECADO. mgelu ta ñi gelbiyùm ta che cay ta Dios, votùmye- bi cay. Vamgechi cay tapu che meu veyta ñi cùme votùm gelu, ta ñi pielchi dugu mùpituquelu pu ve, vùta que dùgu cùme gelu mgenquenmayalu nieel- canmabi: huall quiñe queun rume pepi raquinoalu, quiñe duam rume pepi duamtunoalu vachi cùme que dùgu. 2 ¶ Veula may chemchi dugu ñivla ta pu che ta venten cùme dugu gucùmbign, venten ella que du gu meu (raquivalnolu pu ve) ùtùvnaùygn ta piaeymn, tа сùраn. Vill huera gen, pu che tañi vill gucùmgen cay chuchi dugu meu ta mley ta cùpage- neleymn: tamn quimam, veymeu tamn ñultuam сау,montun сау tаmn quintuаm. 3 ¶ Vill tamn huera gen huerilcan llechi. ¶ Chem cam ta huerilcan quimimn cam? Qui- maymn, allcùtumn. Dios tañi piel chi dugu mupitu- non, taiñ cùmentubiel chi dugudque ta ynaytun, va ta huerilcan, taiñ ayùel ta vempran, Dios ta ñi ayùel may ta vemnon, vey ta ñi piel chi dugu gne- canon, va ta huerilcan llechi. Ta chuquin, ta damentum ta coillajuramentoquen Pillan ta vbchin, Huecuvue cay, ca che ta allvùlin vill tva huerilcan llechi. Chem rume ta, hueluqnobilu Dios ta ñi ayùel, veyta ñi piel cay, huerilcan llechi. 4 ¶ Chunten gey cheyta huerilcan ta ñi huera gen, vey meu tamn allvùlgequen ta eymn quim- duamilmn, ymelclegechi quimaymn ta veula: quim yùm ùdeabimn ñulmatuabimn cay ta huerilcan. ¶ Vata Dios ñi piel vùtayhuay (piam) vuña- puelbita che, veymo lagùmbi: vamgei cay ta hue- rilcan ta vuñapuelbi ta pllù. ¶ Pñu cut[r]an mgey PAG 8 OUR SERMON SEGVNDO. mgey cay ta huerilcan, yney mo quepu vùli ta pñu layecùumey, vamgechi cay ta yneymo quepu ta vùli ta huerilcan, lay ta ñi pllù. 5 ¶ Chumquey ta ·lantamn anca meu, veychi dùgu cay ta vemquey tahuerilcan tamn pllù meu. Ta ·lan anca ta cùylulbi, porelbi, huera numùlcabi. Pelabimn cam ta hue mallùen, tañi ·lanonula, te- mo gebulu, gelabuy ta ca domo, venten temo gelu: Deu ta ñi layùm may cùilu getuy, huera numùy: yney cam cagetulbi vachi domo? ·lan may. Quiñe huent[r]u cay hue che pelabimn cam ta yune ñi ·lanon ula, allca gebulu, aldù yavùgebuy: deu ta ñi ·layùm may, quimnolu, amonolu, ta pnobilmn rune, chem pilay chaùtunmaulay. Chumgechi cagetui vachi - huent[r]ù? ·lan meu gucùmi ta ñi mogen, ta ñi qui- min, tañi yavùgen, vill pu che cay ta ñulqueygn ta ·lalu anca meu, llùcantubign cay. Vata ·lan ñi ve- mel. Vamgechi cay ta huerilcan pllù tañi mogen ta entubi: quidu Dios mogelbi ta pllù chumgechi pllù ta mogelbi ta anca, tipayùm anca meu ta pllù, ·lay ta iñ anca, tipayùm cay ta Dios, vey tañi gracia cay ta iñ pllù meu ·lay ta iñ pllù: cùilu getuy cay ta pllù, por getuy rugalgepe infierno meu ca pigey, mgenq ta ni cut[r]antugeam. Pllù ñi ·lan may huerilcan llechi, veychi cùilulbi, porelbi cay ta pllù: vamtipalbi ta pllù meu ta Dios, vey ta ñi gracia cay ta entubi. 6 ¶ Ta vùta qtal meu ñultulaimn cam? Ptù gequillechi, pilaymn? Talca meu, ispada mew cay ta ñulquelaymn? Lagùmgequillechi, pilaymn? Ta vù- ta que bilu meu, yhuay meu cay montulaymn cam? Vuñapuelgequillechi, pilaymn? Chemo cam huerilcan meu ñultuquelaymn, montuquelaymn cay? Talca meu PAG 9 DE LA GRAVEDAD DEL PECADO. meu ispada meu, qtal meu yhuay meu cay allvulge- abulmn rume, nochi ta huerilcan meu ta allvulgea- buimn gatu. 7. ¶ Quiñe hue cùdu, hùe macuñ chey ta gebul- mi, cùme ca·l meu ta vueuqueel, ta huyrigetuel, ta callvù ta colù ta chod. Veymo ca che vachi cùme ecull ta porelbubile, lluquiñelbubile, ùllcumpelaabu- bimi cam veychi che ta mi cùdù ta lluquiñelmae- teu? Vaingechi cay ta huerilcan porelbi ta iñ pllù; ge- non huerilcanula aldù temogebulu, taliù gebuy, cum gebuy cay, quidu Dios ta iñ cuù meu geregebuy hue- ritugebuy tay ta pllù: huerilcan meu may curù ge- tuy, porgetuy, lluquiñ cay. Chemo cam ta huerilcan meu ùllcuquelaymi? venten tami allvuleteu. Tami pllù meu? Vill cùdu meu aldù cùme gele rume, nolay cam ta pllù: 8 ¶ Cùpa quimimn ta chem cam ta huerilcan; allcùtumn ca cha. Huerilcan ñivla tavaycoyegey- mn pu diablo meu, diablo cay ta denchoyebimn, hue- rilcan ñivla cayñetubimn ta Dios: Huerilcan ñivla, ptùgepe infierno meu mgenque, pigequeymn. Hueril can meu ·lalu, mgenque cut[r]antu geay lubay taqtal meu abnonquechi huarùlùle rume ta che vey meu, tañi cut[r]antuvalgen ta ñi huerilcan ñivla abculli- layay; tañi hueluqnohuyebiùm ta Dios. Veycù hue- ragey ta huerilcan, huera ùlmeyegepe ca va, ñi ven ten hueralcaquebiùm ta che ta huerilcauyelu. 9 ¶ Pimoanchey anca tañi ·lan comùtuvali, ta ·lalu anca tañi cùilugetun, ñi porgetun pege- vali deu tañi ·lan ta che. Huelu pllù ta ñi ·lan hue rilcan ñivla, tañi cùilu getun cay ta pllù, ñi porel- getun cay ta pllù, comùtuvalnolu, dulle mgen antù hue- PAG 10 CA SERMON SEGVNDO: huerilcaqueiñ aldù mita, vey meu cay ta yqueiñ, pùtuqueyñ, dùguqueyn, chumgechi huerilcanon ula yquebuyñ putuquebuyñ. Chemo cam ta hueralcage- queimn ta huerilcan mo ta pigequeiñ, veyta comù- tulaiñ gatu? A pu votum ema, pimochi cay? Ta mn pu pllù comùtulabimn cay, vey ta mn comùtunon meu rume, ta gen ta mn pllù ta mùpiltuqueimn, chumgechi tamn ge meu comùtulaymn tamn pllù; vamgechi cay ta huerilcan tamn ge meu comùtu- laymn, pllù ñi cut[r]anlle ta huerilcan, ta mn hueril- caquen may ta quimlleymn, tamn damentuquen ca che ta ñi domo meu, tamn allvulquen taca que che, tamn huincùquen cay. Chemo cam ta vey quim- lleymn? Tamn pu duam meu gùlamgelleymn hueril- cauyeymi pigelleymn, ùnatugelleymn cay, vey meu yeһuequeymn, llùcaqueymn сау,tа [v]uqueymn сау tа huerilcan, quimgequilepe ca va, piqueimn. 10 ¶ Chemo cam yehuequeymn? Ta huerilcan ta elcantuduamqueymn? Ta ñi huera geyùm ta hue rilcan; Iney ta ñi huera gen, ta lacùtun, ta chuquin, ta damentun, ta lagùmchen ta pieymn meu? Ta mn pu duam meu vey pij ta Dios, pepi huavùlvanolu tañi huera gen cava. Aldù ùlleupebin, cay ñetubin cay ta huerilcaquelu chi pu che, ùdebin cay ta ñi huerilcan egn puve, pij ta Dios ta ñi vùta nemel meu, huerilcaquelu ta Dios ta vey ñi piel chi dùgu cay ta hueluqnobilu. 11 ¶ Taquidu tami votùm tami cù liùel, ta mi remelel, ta mi yavutuelcay, mùpitunobuelmu, gnecanobuelmu cay; veymo lucarubuelmu cay, mamùll meu cay mt[r]agulbuelmu; chumabuymi, va chi huera votùm mo? Chem piabuimi? Vanten hue- PAG 11 DE LA GRAVEDAD DEL PECADO. huera gen chem pituabuy? 12 ¶ Ta ñi dencho ñi cullin ta chuquile ta qui- ñe yana, lucatubile caytave, chumayta ñi dencho, ùllculayayte? Tùpulayabì ta ñi yana tahuem huera gelu? Tamn chao lle ta Dios, tamn gelcaeteu, tamn gelcapeeteu cay, mogelcapeeteu cay, tamn dencho cay lle ta Dios, tamn apo lle ve cay vey ta ñi ruca meu ta mleymn: (vill tue mapu vey ñi ruca gatu) venten ta mn cùmelcageuyen meu ta Dios meu; venteñ vùta apo geyùm cay ta Dios, mù dugu meu gatu ùllculaabuy te? Eymi damentuque voe, ta eymi golliquevoe, ta mi pichi tepen ñibla mi anca meu, Dios tañi piel ta illambimi, ta mi pichi ùllcun meu, ta ca che (tami peñi gelu ve) ta huera ùlme- yebimi rùgulùbimi cay. Ta mi puchi hueun meu chu- quimi, Dios ta ñi piel cay ta yllambimi: ùllcupela- aeymu cam ta Dios? Hueluqnoaeymu cam? Vem- gealu mupin mù dùgu mo gatu, eymi meu ta aldù ùllcuay ta Dios. 13. ¶ Chunten chey pij tamn duam ta ùllcul- cayabi ta Dios ta che, ta Pillan ta ùjruquelu? uvchi quelu cay, mt[r]ùmquebilu cay ve? Dios mo may ùcal uvchiquebilu ve? Huecuvue cay ùjtuquebilu? ra- quiquebilu cay ve? Veymo cay ta che cùpa ynaytu- quenolu ta ñi piel ta Dios? pu Patiru ñi piel cay ta gnecaquenolu? ñi cut[r]an meu cay ñi duamyeel chi dù gu meu cay, ta calcugelu chi pu Machi, pu vucha ramtumequelu? Pivalnolu gatu chunteni vachi hueraque pu che meu Dios tañi ùllcuquen, ta ñi ñou- quen cay. 14 ¶ Quimn ca cha, aldù llecavali ta Dios, ñounquechi tùpunmaquebi ta huerilcan, ta tùpu- quebi PAG 12 SERMON SEGVNDO, quebi ta huerilcavoe geluchi che cay. Cuyvi huera que pu Angel vey egn ta ñi vùta huerilcan ñivla, (aldù pramunten gebulu pu ve) ta Satanas egu (ta ñi apo em egu ve) ùtufnacùmgeuyeygùn ta huenu meu infierno mapu gechi ad meu, vill egùn cay (yu- ne aldù temo gelulu) aldù cùilu Diablo getulu pu ve Vallechi ta Dios tañi yune ùllcun noun cay ra huerilcan ñibla. 15 ¶ Сuуvicay taiñ lli pu che, ta iñ yunеп рu chao (Adam yunen huent[r]u, Eua cay yunen domo pigebulu pu ve) quiñe aldù cùme mapu meu Paray so pigebulu (aldù vùn mamùll meu, cùme numubu- lu chi lahuen rayùen meu cay opubuy veychi ma- pu) ta Dios meu ta gùyuntugeuyeygu ta ñi huerilcan egu ñivla; ta Dios ñi piel ta gne canouyeygu pu ve. Veychi huerilcan ñivla, vill inchiñ ta iñ che gen A- dam ta Eua cay tañi yall gen cùdaulcagequeiñ, cu- ñù valcagequeiñ lavalqueyñ cay. Vallechi cay ca ta ñi ùllcun ta Dios ta huerilcan meu. 16 ¶ Cagechi cay ta cuyvi vill maputupu che vùta magin meu ta villuyeygn, meli mari antù pun egu maùy, ta huenu pichi tùglauyey rume, co meu cay ta vill pu cheta ùrbiuyeygn, llùmuyeygn cay, ta ñi huerilcan egn ñiivla aldù goyde miaubuy- gn, aldù domoculme gebuy ta pu huent[r]u, huelu mge- chi cay aldù huent[r]u culme gebuy ta pu domo, vey ñivla aldù ùllcuùyey ta Dios, vill ta abi ta che; pu- rachedque montuy, veychi pura che meu ta vill ta lleùqueiñ ta inchiñ. Vallechi cay ta Dios ta ñi ùllcùu ta huerilcan meu ta cagelù. 17 ¶ Yùgechicay ta cahuerilcan ñivla ùllcuuyey ta Dios pepi ùjtuvalnolu vachi huerilcan, ta ñi aldù yehuen- PAG 13 DE LA GRAVEDAD DEL PECADO. yehuengeyùm ta hueye huerilcan pigelu, miauque- buy ta pu huent[r]u pu huent[r]u meu, domo gebule mge- lu; veymo cay ta pu domo miauquebuy ta pu domo meu huent[r]u gebule mgeln, huelugechi pu huent[r]u pu domo egu ùcalubuygu, quimulabuygu: quechu vùta carata abita Sodoma, Gomorra cay pigebulu ta mù vùta cara; vey chi huerilcan meu (veycù vu tallebuy ve) ta pepilvoe Dios ta ñi noun meu, hue- nu meu ta naùy ta cùtal vachi cùtal meu aylenge- tuj ta vill pu che, vill pu domo egu pu huent[r]u, vill pu pñeñ cay, ta cùtal ñi hueyhuin meu lùbuyeygn, tubquen getuygn cay. Quiñe rume ta montulay, va llechi cay ta ñi ùllcun ta Dios ta huerilcan ñivla. Ablaabun inche, ta vill tañi ùllcun ta Dios ta cuy- vi pu che ñi huerilcan ñivla, cùpa nùtamtubuelmn. Vintempe, vata chay ta munape. 18 ¶ Pu peñi ema, pu lamuen ema cochintumn ca cha, chunten ùllcupebi ta Dios ta huerilcavoe ge- chi pu che, chunten cay ta huerilcavoe gechi pu che ta noulcaquebita Dios ta ñi huerilcan meu. Vey ñibla huerilcan meu ñultumn ca cha. Cuyvi tamn hueril- can meu cay gùmamn ca: huerilcaprauyeyñ pimn ca; huerilcatun meu quintumontumn ca; vamgechi Dios tañi ùllcun meu vachi yunen mogen meu,ca mogen meu cay ta montuaymn. Dios ñi mapu cay abnoalu chi ùrcùtun cay mgenquenmayalu chite- pen cay ta comutun ta Dios cay ta vituaymn. Amen. SER- PAG 14 SERMON TERCERO. DEL REMEDIO QVE DIOS TRAZO PARA EL pecado que fue la Encarnacion del Hijo deDios. HVerilcan ta ñi cùylu gen, vey egu cay ta iñ allvùlgen, ta ñi ùllcuquen cay ta Dios ta huerilcan meu, ca Sermon meu tа рiеуmn са сùраuуеп. Ado may ta chumgechi inchiñ ta iñ che gen ta montùayñ tahue- rilcan meu, pieymn ta cùpan. 2 ¶ Нuеmа quim mn ca cha, (рu реñі еmа) ta huerilcan ñivla ta pu che meu ta aldù ùllcule rume ta Dios; huelu ta ñi aldù ahuùche gen meu ta Dios, vurenyebi cayta puche ta venten allvùlgequelu ta huerilcan meu, ta mgenq', pt[r]valgelu cay ta minu tue mo Dios cay ta vachi cut[r]antulgen meu ta hue- rilcan cay ta ñi cùun gen meu ta pu che cùpa mon- tulbi. 3 ¶ Vill mapu meu aldùy ta pu che ta huerilcan meu ta opulelu, ta vill ta iñ che gen ta Adam ta Eua meu cay ta lleùqueiñ, vachi epu che ñi hueril- can cùtu, vill ta ñi yall egu ta huerilcavalquein,ta huerilcayam ta gùllunaùlleyñ, ta iñ huem llalliñ gen meu ta huerilcaqueyn, ·lavalquein cay, Dios meu ta yunen huerilcan meu ta lape, tapigeuyeiñ. Veychi vill dùgu meu ta Dios ta toquiluvalnolu ta ñi cùmegen meu; entuam ta vill pu che ñi hueril- can, aldù cùme tuy ta gùnen, aldù lemquelu, tepeu- cùvalu PAG 15 DEL REMEDIO DEL PECADO. cùvalu cay ve. Vachigunen may ta iñ apo Iesu Chri sto llechi, vachi apo meu vill ta iñ Christiano pu che gen ta mùpiltuqueiñ, ta vfchiqueiñ, ta geñma- yequeyñ, vill cùme gelu chi dùgu yetaùqueyñ 4 ¶ Vachi Señor Iesu Christo meùdque ta hue- rilcan meu ta montuy ta iñ pllù cùme dùgu may tayñ pllù ñi cut[r]an meu (huerilcan lle ve) ñi ampin- mageam, ta Señor Iesu Christo cùpalmauyeyñmeu. Vey cay ta San Juan Bautista meu ta pigeuyey. Ma vechi ta Dios tañi maltahueque vill mapu meu ta entuhuerilcanquevoe. Va cay ñi ùllcun ta Dios ta anùlquevoe. Va cay ta Dios meu ta ñi ayùgeam ta che, che meu cay tañi ayùgeam cay ta Dios ta -vin- maquevoe llechi. Ta minche huenu mapu ta ca ùj, ta gelay, vey ta ñi ùjdque ta iñ pepi monteulateu. Ta huenu mapumeu cùpa pralijn, mgenque ta iñ te- peam; ta quimin ta Señor Iesu Christo, veyta ayùn cay, ta vfchin, ta genecan aldù culmeyevali. 5 ¶ Veula may (ñi ayùvalel pu peñi ema) ta yney cam Señor Iesu Christo ta piùàyn, va ta deu ta villili; chumgechi ta mn huerilcan ta Señor Iesu Christo meu ta entugeaymn gnelùàyñ. Llituchi, hue ma va ta quimmn ca cha, ta mupin gechi Dios, ra mogechi Dios cay ta ñi votùm lle ta Iesu Chris- to; vey cay ta mgenque gebulu,gealucay, ta Dios chao egu, ta Espiritu Santo egu cay ta quiñe qui- dudque Dios llechi; quiñedq' gen quiñedque tepen- cay ta lle ve. Taiñ Christiano puche gen ta iñ mu piltun, ta vamgey vachi dugu, ta py:ta pepi hue- rinolu ta ñi dùga ta Dios, Vey py cay cha. 6 Señor Iesu Christo cay eymn mgelu mu pin PAG 16 SERMON TERCERO. pin che llechi, ta inche mgelu cay. Va ta Dios ñi vo- tùm geyùm, cùme duam meu ta dullùuyey ta ñi chegepatun, ta huerilcan meu ta montulam ta pu che. Ta vill pepilvoegeyùm, һuеnu meu ta naùpa- yey, Apo Señora Santa Maria mgen vrigen ta ñi pue meu cay ta veymo chegelgeùyey, ta ñi chegel- gen, Espiritu Santo ñi dugunmeu tuy cava, veycù digatun dùgu. Huema yunepauyey ta Angel San Gabriel ta huenu meu, quidu Dios ta ñi huerquen em ve, Dios votùm ta ñi cùpa ehegepatun nù- tamtupauyey ta Santa Maria meu, hue mallùen pehuent[r]unobulu ymelclebulu, udaunobulu ñi anca em ve. Vachi vanten lib gechi mallùen ta ñi nù- tamtupabueteu ta San Gabriel allcùn meu Mave- chi ta inche, Apo Dios ñi reùche gen inche, inche ñi рuе meu va ta ñi рivalgen, ta vemgepe tа рiuуеу. Veychi mutау meu Santa Maria ñi pu pue mo gebu- lu chi mollvùn, digatungechi pichi pñeñ huent[r]u ñi anca getuy, vachi piohi pñeñ pu аnca meu; сùme pllù ta eli ta Dios. Veymo ta Dios votùm vachihue pllù anca egu meu ta tavùy, vamgeuyey ta ñi che- gepatunta Dios, vachi Dios votùm chegepatulu, vey tvalley ta Iesu Christo. 7 ¶ Ayla cùllen ñі ñuque, ta ñi pue meu geu- yeu-capu pñeñ mgelu! Veymo Betlem pigechi mapu meu coñigeuyey, ta digatungechi, ta ñi ñuque may tañi coñibiùm, deu ta ñi coñibiùm cay, vdau- lay ta ñi anca, ymelclebuy, chumgechi ge- buy ta ñi anca ñi coñinon ula ta vachi Señora Santa Maria ta hue mallùen pehuent[r]unobulu, vamgechi cay ta gebuy, peru ta coñibuy deu ta ñi coñiyum cay, mgenque ymelelebulu ve. Vill lemvoe chi PAG 17 DEL REMEDIO DEL PECADO. chi Dios ta ñi vemel emca va. Ta ñi pichi pñeñ geyùm ta Señor Iesu Christo hue ta ñi coñiel em ta huequе рu саmаñ meu,tapu аро Rey meu сау, ta pu Angel meu cay ta uvchingechi ta raquigeu- yey. Temyecùumeuyey ta Señor Iesu Christo, deu ta ñi tem che geyùm, ta ape cùla mari tipantunmabuy ta ñi lli mogen cùtu, Dios ta ñi dùgu genelcauyebi tapu che meu; ta huenu rùpù meu ta giuluyebi ta pu ve. 8 ¶ Aldù tepeucùvalbulu ta ñi aldus digatu- queel chi dugu,ta cućantabulu chipus che mogerul- quebuy ta Señor Iesu Christo, cùnto gechi pu che rùl- tubi ta ñi amon; tùco gechi pu che ta nortubi ta ñi cuù; querogechì pu che dùgulelbi, pilu gechi pu che pelolcabi, deu ta ·lauyebulu chi pu che mo elutubi ta ñi lihue cay, ta huente tue mapu meu ta amoquebulu mgelu; vamgechi cay ta huente labquen meuta a- mobulu. Vill magequeelchi dùgu cay, ta cùpayalu- chi dùgu cay, ta acunobulu ula; ta ñi acùn ta aldùn mabuy, gnedùguquebuy. Ca vùtaquechi dùgu al- dù tùpeucùvalu digatungechi ta quidu, ñi dùgumod que vemquebuy ta iñ Señor Iesu Christo. 9 ¶ Aldù cùmegebuy cay ta ñi vemquebuel ta vill caq, dùgu vill ta ñi mogen meu; pichihuerilcauye- lay rùme; aldù ayùvalbuy caque puche meu ta ñi dù gucanmo, ta vill pu che cùmelcaquebubi, cuñùval- gechi pu che, llallingechi puche cay,ta chaùtunma- queuyebi ta yavùtuqueuyebi cay. Llecùpamn inche. mo ta vùrenyeaeymn perdonayaeymn ta huerilca- quevoe gechi puche meu ta piquebuy. Vey egn cay ta deuma ta vñotubulu ta Dios meu, ta ùcal huerilca- quebuygn, ta votùm mgelu ta ayùquebubi, ñi pu que PAG 18 SERMON TERCERO. Quе meu сùра соnùmbuy tupuve, mgenque сауtа Dios chao meu ta huerilcaquevoe gechi puche dùgun maquebuy, vey egn ñivla cay ta aldù gmaquebuy. Veychi dùgu meu cay ta aldù huerilcavoegechi pu- che, cunùvalgechi pu che cay, ta ynaytuquebubign ta Señor Iesu Christo, vey chi cay aldù ayùngechi ta yetaùquebuy ta puche. 10 ¶ Vechi mapu meu ta ñi mlequebuyùm ta S. Iesu Christo caqueche aldù hueragebuy, aldù ñocau- bulu aldù ùtirquevoe, coill atuquevoe puve, aldù cùnigechi hueluqnobubi ta Señor Iesu Christo, tage- non duam gechi dùgu ta veychi huera que pu che (Phariseos pigebulu puve) cùñaquebuygn datuque- buygn ta Señor Iesu Christo aldù cùpa lagùmque- buygnve. Señor Iesu Christo may (vill vachi dù- gu gebulu rùme) ùllcupelabi ta vachi huera puche, nougelabuy, vill tva chu pinon meu ta vancha duam meu ta yebùbi, inchiñ ta iñbla, venten ta iñ ayùeteu meu: va ta ñi ñomclen, ñi chupiquenon rù- me, ñi huimgechi duam ta iñ inaytuam ta gebui. Vamgechi ta mogeuyey ta cùla mari cùla huente ti- pantu. Abquechi may quidu ñi duam meu ñi lagùm gen ta dullùugey montulam ta pu che tañi hueril- can meu egn. Veyñivla cay ta quiñe ta ñi quimel- queuyebuel chi che meu (Iudas pigebulu) eùemge- uyey. Aldù mù romten che mù teg lagùmten che ge- buy vachi coilla Apostol Iudas, vachi cay ta S. Iesu Christo ta ñi cay ñequebueteu chi pu che ta ñi cuù meu ta vey ta ulli. Veymo cay aldù ùmtugechi ta ñi pu ùmtu meu ta cut[ra]antulgeuyey, vanengechi cay ta yehuelcageuyey inchiñ ta iñvla vùncùngechi cay ta t[r]upucageuyey, aldù yùg gebulu chi cavùñ meu PAG 19 meu tañi lonco meu huayuntugeuyey,tavquentugeu- yey, huatavtcugeuyey cay ta monolu chi pu che meu: coillaque dùgu chadmaprageuyey. Inangechi cay ta aldù vanebulu chi mamull cruz ta ñi yupi meu tа mеñсugеuуеу, veymо саy, ta epu chuquique- voe gechi pu che ñi ragin mo elgemeuyey. Caluario pigechi Mahuida meu, cruz meu clauo tculelgeuyey veymo cay aldù yavùgechi cùť[r]antulgeuyey ta ñi pucayne meu aldù cay ta yehuelcageuyey. Veychi cruz meu cay ta Dios ta ñi chao meu(ta mgenque gebulu gealu cay ve) ta ñi allvulquebueteu chi pu che ñellipungechi dùgunmabi. Vill ta ñi vtuntuel chi mollvùn tañi anca meu vill inchin ta iñ hue- rilcavoe gen ñivla elutubi ta ñi chao meu. ·Lauyey veymo deu ta ñi ·lan meu,rùgalgeuyey ta ñi anca veymo cùlan antù meu ta mogetuy, contuyùm tañi anca meu ta ñi pllù, aldù alegebuy ta ñi anca, alel- buy cay, antù ñi alen gen meu ñochi ale gebuy ñochi alelbuy cay. 11 ¶ ñilanon ula ta Señor Iesu Christo aldù chi cay dùgucaqueyùm ta ñi quimelbuel chipu Apo stol meu, ta·layan ta inche cruz meu, cùlan antù meu cay mogetuan, tapiuyebuy. Va quidu cay ta al- dù cuyvi ñi chegepatunon ula ta Dios votùm, ta pu Profeta Dios ta ñi aleluyeel em, ta ·layay cruz meu, veymo cùlan antù meu ta mogetuay ta Se- ñor Iesu Christo, veytva Dios ñi votùm ta amole tipantu chegepatualu ta piuyebuygn vill tva ta ñi piel egn ta opulgeuyey ta ymelclechi. 12 ¶ Veymo cay ta deu ta ñi mogetun meu, melimari antù meu aldu mita ta ñi pu Apostol meu vill ta ñi quimelquebuel chi puche meu cayta ñi PAG 20 SERMON TERCERO, JE ñilanon ula ta ñi ynayquebuetcu chiche meu ta pe- geluy, ta ñi mogetun ta ñi mupiltuam egn. Vill ca- que dùgu ta quimvalbulu ta prayam ta huenu ma- pu meu, ta tuteam ta huenu rùpù ta quimelbuy ta pu egn meu ve. Va cay ta Señor Iesu Christo ta ñi рu Apostol mеu tа ñi piùyen. Vill mapu meu umn cacha, ta vill maputupuche ta quimelbimn, ta vill tamn quimelbin chi dùgu; yneyquechi chey va tamn pibin chi dùgu ta mùpiltualu, tañi hue- rilcan meu ta huerilcaprauyen ta huerilcahuela- yam ta pialu cay, veymo cay ta inche ñi toquilelchi dùgu ta gnecayalù baptizalgealu, ùj elgealu cay, ta ñi huerilcan meu ta montuay, huenu meu cay moll ta ñi tepeam ta prayalu ta vill tva ta piuyey ta in Apo Iesu Christo. Caque dùgu cay ta iñ duamyeel, ta mn quimelqueeteu ta veula ta pu patiru ta pu Apostol meu ta quimelgeel puve, ta Señor Iesu Christo quidu ñi uùn meu ta piel ta piam. 13 ¶ Deu ta ymelclechi ta quimelbi ta ñi ayùel chi pu che ta prayecuùmey ta quidu Señor Iesu Christo huenu meu vil ta ñi pu che leliquintuye- сùbuеyеu, ñi mù аldù huenu geyùm gubtuy, ре- geuyelay vachi naù meu gechi pu che meu. Hue- lu huenu mo ñi acùtun ta ñi chao meu, vey ta ñi man meu ta anùlgeuyey, nùtamtuvalnolu may, chunten gebuy ta ñi raquigen ta ñi vbchigen cay, ta ñi cùme ùlmeyegen cay ta vill pu Angel meu, pivalnolu cay ta ñi tepelgen ta Señor Iesu Chrif- to anca egu ñi pllù ta huenu meu. Vey meu cù tu naùpa quintumaqueeiñ meu ta Señor Iesu Chris to, ta ñi chao cay ta dùgunmaqueeiñ meu, vill ta PAG 21 DEL REMEDIO DEL PECADO. ta comùtuquebi ta pu che,ta cùme mogequelu, ta hueraquechi miauquelu cay, Ab antù meu cay ta naùpatuay, ta ramtupayam ta vill pu che, ta vey ta ñi piel genecaquelu, ta abnongechi tepen meu ta culligeay: huelu hueraqueche ta ñi piel ta Dios ta mùpituquenolu, mgenque cut[r]antulgeay mi- nu tue meu. 14 ¶ Vallechi pu votùm ema ta opulbin ta inche, ta piaeymn ta mn pibin; Dios ta ñi tuelchi gnen ta montuam ta che ta huerilcan meu ta ge- neluyeeymn; Iesu Christo modque gey vachi gnen. Iney cam Iesu Christo, ta ñi mupin Dios gen, ta ñi mùpin che gen, ta ñi montulchevoe gen, ta ñi gen vill mapugen, ta ñi gen vill pu che gen ta quimeluyeeymn. Vallechi ta piuyeeymn cay ta Señor Iesu Christo ta iñchiñ ta iñvla ta mi vemuyeel; ta ñi cùt[r]antugeuyeel cay ta iñ huerilcan meu ta iñ montulabueteu. Quiñe- huedquey ta dùgu ta mn piabin, ta chumgechi vachi ta mn pibin chi Iesu Christo ñi dùgu meu ta cumelcauàymn? Chumgechi cay ta ven- ten tepengechi Iefsu Christo dùgu meu ta tepetuay- mn; Opulnobilmn may ta mn pieteu ta Señor Iesu Christo, vill tva chi Iesu Christo dùgu (al- dù repengelu rume) ta mn mù cùt[r]antulgeam ta eymn ta minu tue meu geay, ta pieymn. Iesu Christo ta ñi ·lan, tañi mollvún, cruz meu,ta ñi cù- t[r]antulgeuyen cay, quidu ta mn huera gen meu ta cùmelcalaaeymn meu, ta mn huerilcaqueyùm vey ta ñi ·lan, ta ñi aldù molu chi mollvùn cay ta yllamquebimn, cùpa ampinmagelaymn ven- ten cume ampin dùgu meu. Veychi Dios ta ñi che- PAG 22 SERMON TERCERO. chegepatun ta ñi ·lan ta ñi cut[r]antulgen cruz meu. Vill tva aldù cùmebuy ta mn pllù ta ñi ampin- mageam. Huelu eymn gnecanobium ta ñi piel ta Iesu Christo ta iñ apo, gucùmbimn vill vachi dùgu ta entuhuerilcanam. Aldù mobulu pu ve, 15 ¶ A Dios ema vachi puche ñi duam meu, quidu elge va ta mi dùgu, ta ñi cùpa alcùduamam egn eymi ta mi dùgu. Quelluclo- en ta inche cay tañi cùme gneldùguam vill va- chi cùme dùgu ta ñi allcùpaqueeteu chi pu che meu. Vey cay ta eymn (рu реñі еmа) tа mn рu duam meu ñellipuabimn ta Dios. Vachi epu dù- gu, modque gey ta mn montun ta vill ella que dùgu meu, ta vitun cay ta vill cùme que dù- gu ta mn cùme allcùpan va ta quiñe dù- gu, ta ñi cùme gneldùgun cay ta Dios ta ñi dù- gu, va ta ynan gelu. Ca Domingo meu aldù cùme duam meu allcùpatuaymn vachi dùgu, veula cay va ta mn pibin quidu duamtumn, rumtumn cay, ta Iesu Christo dùgu, veycù tepen gelu, veycù cùmentubimn vachi dùgu. Vey ñivla quintubimn ta Señor Christo ñi imagenlu- cutun gechi, vbchibimn, raquibimn,veg egu dù- gumnca; chumgechi comùtuqueimn ta imagen meù, vamgechi ta Señor Iesu Christo cruz meu cla- uo tculgeuyey, pùlteguyey cay ta cùla clauos meu. Ta mn rùcu cuù meu t[r]ùpubimn cay, aldù ab- quiduam meu gman meu cay, va ta pibimn- ca. Ta iñ Apo Iesù Christo eimi ta mogechi Dios ñi votùm, eymi inche ñivla chegepatuimi, cruz meu cay ta ·lauyeymi ta mi mollvùn meu perdo- naen PAG 23 DEL REMEDIO DEL PECADO. naen ta ñi huerilcan, cùme Christiano getullechi, ta mi cùme votùm gellechi, ta mi dùgu cùme all- cùbichi cùme gneytubichi gnecabichi cay ta vill tva ñellipueymi va ta ñi pllù quidu ta mielel ta mi cùpa montuel cay montulmaen eluen ta mi gracia cay ta ·lali ula tami siruiaeùm ta mi ayùa- eùm, ta mi gnecaaeùm, Deu ta ·lali cay, ta mgenquenmayalu chi tepen, ta ùrcùtun, ta tùg gen cay tañi vituam. Amen. SERMON QVARTO DE LA NECESSIDAD DE LA FE DE IESV CHRISTO para saluarnos. ENtuam ta huerilcan, ta prayamcay ta Dios ñi mapu meu ta Señor Iesu Chris- ta ta iñ Apo ta iñ montul pllùvoe ta ñi dùgu meu; ta chumaymn (рu реñі pu lamuen ema) chay ta pieymn ta cùpan. Hue- ma ta iñ Apo Iesu Christo geneldùguam ta vill maputupuche ta ñi huercùuyebiùm ta ñi pu Apo- stol, va ta pieuyey egn ve: Quimelbilmn ta pu che, abquiduamaymn ta mn huerilcan meu (Hue- rilcaprauyeyñ tа ріn mеu) ta piaymn. Нuеril- can cay ta ñi entugequen cay ta genelabimn ta pu che piuyeyta iñ Apo Iesu Christo ta ñi pu Apo- stol meu. 4 ¶ Vey PAG 24 SERMON QVARTO, 2 ¶ Veymo cay taiñ Apo Iesu Christo ta ñi pu Apostol meu, ta meli dùgu ta montuam ta che ta huerilcan meu, prayam cay ta huenu meu, ta quimelbi cay. Yune dugu may, ta Iesu Chris to meu ta mupiltun, Epu dùgu ta aldù abqui- duamin ta huerilcan meu, ta huerilcaprauyen ta- pin, hùerilcahuelayan ta chay cùtu, ta pin cay. Cùla dùgu tva, ta pu Sacramento ta taùn, vey- chi pu Sacramento vùta dùgu llechi, Iesu Chris- to ñi genelel ta entuam ta huerilcan. Meli dùgu ta genecan ta ñi piel ta Dios. Vachi me- li dùgu duamtuayñ (рu реñі ema) piuque meù ta ñieayñ, vachi meli dùgu meu eymn meu dùgucayayñ vachi pu sermon meu. A Dios ema vùlge ta ñi queuùn ta cùme gnedùguam, vachi pu che ta ñi pilun cay vùlmaen cay, ta ñi cùme allcùam egn vill ta mi dùgu, va cay ta eymn Dios ta ñellipubimn ca. 3 ¶ Huema ta mupiltun ta iñ Apo Iesu Chris- to meu aldù duamyebimn, qùiñe che rume ta pu Christiano pu che meu ta mupiltuvalgelu chi dù- gu ta mupiltunole, entunmagelayay ta ñi hueril- can, ta Dios ñi votùm getulayay. Veychi dù- gu meu cay ta vill ùigenolu chi puche guvuygn, pt[r]ùgeygn cay nùnu tue meu; ta vill pu che cay ta Pillan uvchingechi ùjtuquelu alhue ñi mapu meu guvùày ta abnonquechi t[r]ùpùgeay cay. Pi llan vfchivalnolu, Dios mten vfcchivali, ta vill vemvoegeyùm, va ta iñ mù chao,ta iñ che gen ta iñ elueteu ve, ta gen vill dùgullechi, ta iñ Apo Iesu Christo vfchivali cay, ta vey tva Dios chao egu, Dios Espiritu Santo egu cay quiñedque Dios PAG 25 DE LA NECESSIDAD DE LA FE Dios llechi, ta cùla persona geyùm egn, quiñedquey ta ñi Dios gen egn pu ve. Mañgumbimn ta Dios ta mn eluereu meu ta pu Patiru, ta Iesu Christo meu ta mùpiltun ta mn genelcaqueeteu pu ve. 4 ¶ Vachi vùtagechi Dios ñi dùgu mù all- cùnolmn rùme, yavùduamquechi mupiltuay- mn, ta Dios ta ñi dùgu (ta pepi huerinolu ve) va ta ñi gnelel, va ta cuyvi pu Christiano che ta mùpiltuuyeygn ta mgenque veula cay ta ñi mùpiltuqueel ta vill egn. Quidu ñi uùn meu cay va ta cay ta Dios geneluyey, va cay ta vill pu santo che, ta pu Profeta, pu Apostol cay ta ñi quimeluyeel. 5 ¶ Aldù huaranca pu che vachi Dios ñi dùgu ta mùpiltuquebulu, vey tva ta ñi mù- piltuuyeel meu ta yavù duamquechi ta ñi cùpa ùcalmùpiltunouyeel meu ta lagùmgeuyeygn. Pu Martyr pigelu egn ve, ta ñi mogen ta ñi lihue ta yune cupa gucùmuyeygn ta Dios meu mùpil- tun ca ñi cùpa gucùmnon meu egn ve. 6 ¶ Va ta inche cay ta gnelquelu, ta Dios ta ñi gracia meu ta ahuelullen, ta cùtal meu ta yune pt[r]tùduamgenmeu ta ñi ùcalmùpiltunon meu va chi dùgu, vill pu Patiru cay, vill pu Christia- no che cay vamgechi ahuelulleygn, vey tva ta ñi vemam egn, Dios mo ta ñi quelluclogenmeu ta egn. 7 ¶ Vachi mùpiltun meu ta pu santo aldù tepeucùvalquechi digatuuyeygn, ta llumùdgechi pu che ta pelolcauyebign ta cut[r]anbulu chi pu che cùmelcauyebign, ·laluchipuche ta mogel- tuuye- PAG 26 SERMON QVARTO, tuuyebign. Ta genevoe mgèlu, ta labquen ta antù, ta vill dùgu cay ta genebuygn. Vill dùgu may ta Dios ta ñi dùgu ta vfchiquey- gn. 8 ¶ Vachi Dios ta ñi dùgu meu cay, vey ta ñi mùpiltun meu cay vill mapu ta uñotuy ta Dies meu, cagetuy ñi duam egen, ta aldù pu Rey ta pu Apo; ta pu quimvoe gechiche ta pu pepilvoegechi che cay, ta vill vachi che Dios ta ñi dùgu, ta Iesu Christo meu ta ñi mùpiltun cay ta nogenquechi ta vfchiuyeygn. 9 ¶ Vachi Dios ta ñi dùgu, ta Iesu Christo meu ta mùpiltun cay, ta taùnoluchiche al- dù huera peuma gelu, alhue ta ñi mapu meu mgenque ta cut[r]antulgepe pigealu pu ve. No- chi cut[r]antulgealu cay ta caqueche ta vachi mùpiltun deu ta ñi taùuyebium egn, deu ta Christiano getulu pu ve; Cuyvi ta ñi puru- ma che meu ta ñi pipragebuel chi colla dùgu meu ta uñotùuyeygn, ta pu vùcha, ta pu calcu ge- chi che cay, ta pu diablo ñi ynatuquevoe ñique- llucloquevoe pu ve; Dios ta ñi dugu meu ta vey ta ñi mùpiltun meu cay vamtipalduam- queymn meu, ta Pillan, ta Huecuvoe cay ta vf- chibimn, Dios may ta vfchiquilmn ta pieymn meu cay ta pu egn ve. Veymo cay ta mn cut[r]an meu ta mn duamyeel chi dùgu meu cay ta Pillan ta, Huecuvoe cay ta vfchingechi ùi tuabimn ta mtùmabimn cay ta pigequeymn pu egn meu ve. 10 ¶ Vill tva tañi pipraelegn aldù coylla dù- gu llechi, huera dùgu ùcha dùgu llechi. Teye pu PAG 27 DE LA NECESSIDAD DE LA FE. pu vùcha pu calcu ga yem veycù, cuñùvalgelu, veycù ñua quenpen cay gelu pu ve, ta mn geñecaqueeteu, ta eymn meu ta mten ta ñi eluyavutungenmeudque, ta minu tue meu ta yeeimn meu, vey meu cay, vill quiduegn cay pu diablo meu ta abnonquechi ta cùtal meu ta lùvaygn, aylen getuaygn pu ve. 11 ¶ Vey ñivla vachi pu calcu meu, pu vùcha meu quintumontumn ca, mten ta mù- pingechi Dios ta vfchibimnca, vey tva eli ta huenu maps, ta tue mapu cay quidu ñi ayùn- modque, vill vachi naù meu cùmegechi dù- gu udalelbi ta vill puche meu huelu hue- nu mapu meu ta cùme gechi dùgu ta ab- noalu, ta Dios ta ñi vfchiqueeteu ta ñi ge- necaqueeteu chi pu che meu ta eluquebi udal- elbi cay. Huera que pu che may ta ùigenolu, ta ùigelu cay ta diablo ñi piel ta mùpituque- lu ta mgenque gealu chi cùtal meu ta cut[r]an- tulbi. 12 ¶ Vey meu vill ta mn cut[r]an meu, ta mn duamyeelchi dùgu meu cay, (pu votùm ema) ta in Apo Iesu Christo unm ca, llecù- memn ca, mtùmbimnca, quellucloen pibimnca, ta mn chao lleve, vey ta mn Dios llechi, vey ta elqnoquibilmn aldù geñmayengechi ta chem rùme ñellipubimn, vey tva ta eymn ta mnvla ta quiñe cruz meu ta ·lauyelu, vil ta ñi moll- vùn cay ta utulcauyelu, ta mn huerilcan meu, ta mn montuabueteu; chem rùme ta mn duam- yeel ta eluen, ta pibilmn; ta recùlayaeimn meu, ta chumgechi ta Dios meu ta yavuduamgechi ta PAG 28 SERMON QVARTO. ta mùpiltumn ta pigeymn, ta vamgechi mupiltu- bilmn vey ta ñi quelluclon, tañi chaùtunman cay ta vill ta mn cut[r]an meu ta mn cùuellelchi dùgu meu cay ta peabimn ta comutuabimn cayt 13 ¶ Mù duam meu cay ta mn pllù ta ñi duamyeel chi dùgu meu ùaymn ta in Apo Iesu Christo meu. Ta mn entunmageam cay ta mn huerilcan. Señor Iesu Christodque montulcaaey- mn mo: ta montuam ta huerilcan mo ca gelay ta mn montulcaaeteu. Vey tva quidu ñi molle vùn mo (veycù molu raquivalucay ve) vill mapu meu gechi huerilcan (labquen cuyùm mge- le rume vill pu mahuida meu nochi vùta ge- le rume puve) pepi entuquebi ta vill huerilca- quevoe chi che meu, cùpa perdonaquebi cay ta Señor Iesu Christo; vey egn ñivla vachi naù meu ta naùpauyey. Veula cayta Eeymn meu, va ta pieуmп meu сау. 14 ¶ Pu votum ema ta inche ta eymn ta mnvla cruz meu ta lauyen, ta mn cùmelca- geam aldù cut[r]antnlgeuyen, ta inche mo cùpa- mn ca, ta mn huerilcan meu ta meñculgelmn rume, aldù vanetulmagelmn rume, inche entu- mencuñaeymn entuvanetuaeymn ùrсutulyaeimn cay. Vallechi ta ñi mollvùn vey ta Dios meu ta elutubimn ta sacrificio meu, ta aldù huera ge- uyelmn rume, Dios ta aldù cayñeuyebilmn ru- me, vill ta mn huerilcan vachi mollvùn meu ta perdonanmageaymn, inche mo ta uñotumnca, ca inche taùyaeimn. Comùtumnca va ta ñi pelogeùuùneymn ta mn vlata rùgùlugeuyen. Quin- tumnca PAG 29 DE LA NECESSIDAD DE LA FE. tumnca va ta ñi mollvùn vanten ayùngechi ta ñi utulel ta mn pu pllù ta ñi ampingeam. Va- chi mollvùn meu ta mn huerilcan meu lepugeay ta mn duam, vey meu eymn ta montuaymn. Pu votùm ema aldu apùmbin ta cullin ta eymn meu, aldùyta ñi vemuyel cay ta eymn ta mn vlay, venten geyùm ta mn ayubin, ta eymn gatu elumochi ta mn piuque, inche may ta mgenquen- mayalu chi mogen chi ùrcutun cay, ta eluaeymn. 15 ¶ Vill vachi dùgu ta Señor Iesu Christo ta ріуесвùuyесуmn meu, аldù ауùп meu сау tamn perdonanmageam ta mn huerilcan ta mn mon- tuam cay ta Eeymn meu. Vey ñivla (pu peñi ema inche ta ñi aldù ayuel) ta eymn ta chem cam ta tavdugùbimn ta vey tva meu. Inche ta vill tymn meu ta tavdùgubichi ta pibichi cay. A Señor Iesu Christo ta iñ chao eymi, ta iñ Dios ta eymi, ta iñ cùmelcaquevoe lle ta ey- mi, ta entun ta iñ huerilcan ta gillapаeymi, huerilcaprauyeyñ ta pieymi, ta iñ aldù cuñu- valgen meu ta inchiñ vurenyemoiñ, ta mi al- dùnmolu chi mollvùn meu mi raquivaluchi ·lan meu cay montulmoyñca. Ta iñ mùpingechi Dios mgelu ta eymidque ta vfchieymi, ta iñ huenutu huenu mgelu tа еymimeudque ta mùpiltueymi, ta iñ gillacavoe ta iñ montulcavoe chi che mgelu ta eymi meudque ta geñma- yeeymi. Cháy cùtu Pillan ta Huecuvoe eay, ta vfchihuelayayñ, ta pu vùcha, pu calcu che cay ta ñi pipraquecuel chi dùgu (veycù coilla gebulu ve) ta mùpiltuhuelayaiñ ta mi dùgud- que allcùpayaiñ; elcayayñ cay. Quidu ta mi pu PAG 30 SERMON QVINTO pu votùm geam la inchiñ meu ta mi ahuelel chi cùmegechi dùgu meu ta huenu mapu meu mgen- que ta iñ repeam. Amen. SERMON QVINTO DE COMO AY DIOS TRINO Y VNO. CA Sermon meu ta in Apo Iesu Chris- to. ta Dios ñi votùm gen,ta piuyeey- mn ta cùpauyen. 1 ¶ Veula may ta yney cam Dios ta pieymn ta cùpan, allcùtùbimn ca cha. Ta mn quiñe duam meu va ta piabimn ta Dios ta quidu ñi ne mel ta eluabimi ta Patiru meu ta ñellipueimi Dios ema ta iñ cùme geneldùguaeteu ta elumoiñ cay ta mi gracia ta in cùme geney- tuam, ta mi dùgu. Va ta Dios meu ta gillaabi- mn. Quiñe che rume, quidu Dios ta quimel- genole ve, ta Dios ta ñi dùgu pepi geneytulayai. Chay ta vill ta mn piabin, quidu Dios ta ñi ge- neluyeel may; Vey meu ta gñecan, ta coillan pepi gellelay ta vachi dùgu meu. 2 ¶ Соmùtumn рu vоtùm еma vachi рu huenu mapu venten vùta, venten temo ge- lu. Vachi antù venten tetiñgelu; veychi ven- ten liùgechi cùyen, ta veychi pu huaglen ta venten tùyùlcaquelu, venten toquitungechi ta elgelu pu ve, veychi toquituvalnolu chi labquen ta PAG 31 DE COMO AY Dios ta ñi huytalen, ta ñi caclerupan vanten vùta geyum, vanten pu leuvu tùvtugechi huytuque- lu, ta labquengechi ad meu. 3 ¶ Comùtumn cay ta tue mapu meu, ta ñi pu lelvùn ta ñi vùta mahuida, vùta que huin- cul cay, vùta que pu lemo, vùta que mamùll- entu. Ta venten pu gechico, aldù pu ùñùm ta crùv meu, aldù pu ybum pu hueque cay ta rulu men ùtaquelu, aldùlu chi challua cay ta co meu ta hueyulyauquelu. Ta gen ta vill va- chi dùgu ta Dios may lle ve, ta vill vachi dù- gu ta gelcauyelu ta ñi dùgu modque, vey egu cay ta gelcapelu mgenque, ta genequelu toquilquebi- lu cay, ta mn Dios lle ve. Ta gepe ta hualen tа vùlpape ta puqueñ tа pilu, ta lib һuеnu ge- pe, ta tomù getupe ta huenu, ta maupe, pilin- pe ta piquelu, va llechi Dios. Ta mn pu hue- que aldulcaquebilu, ta mn pu tcun ta temelca- quebilu, ta mn hua, cachilla hua, ta cauàllo hua, ta poñu, ta degel, ta vill chi cogi cay, ta tue meu ta lleùquelu ta mu eluqueeteu ta mn yavutuam, ta cudutùam, ta tepeam cay. Vey tva Dios llechi. Ta mn mogelcaqueeteu, ta mn pu yall ta mn elueteu, ta mn cùme tepen, cù- meque duam ta mn eluqueeteu... Dios may chi. 4 ¶ Huell mita cay ta pu che ta llcalca- quebilu, talcatuqueyùm ta pu tamù meu, huy- lufcùlcaqueyum cay ta huenu meu, ta tue meu cay ta nùyùlcaqueyum, ta ñi llecageam ta pu che meu, Dios lle ve. Huellmita cay ta villa- tipantucalquelu gùnùlcaquebiyum cut[r]anelquebiùm talal- PAG 32 SERMON QVINTO. ta lalcaquebiùm ta pu che ta ñi huerilcan egn nivla ta ñi cagetuam cay ta egn. Dios may chi. Ta huenu mapu meu, ta tue mapu meu cay, ta labquen meu cay, ta vill ple meu cay ta gene- quelu, ta quiñe rume pepi catelay ta vill ta vey ta ñi piel ta ñi pepiun cay, vey lle ve Dios. 5 ¶ Ta vill chi dùgu ta huenu meu ta tue meu huente minche cay ta huenu, ta huente minche cay ta tue meu ta gelu, quiñedquey ta ñi Dios egn, vey tva mù Apo llechi, gen villchi dùgu llechi cay. Ca gey ta Dios ta huenu ma- pu meu, duamtuquilmn (pu votùm ema) ta pipraquilmn cay. Ta Pillan ta huenu meu, ta Huecuvoe ta pu pùlli meu ta labquen meu pi- pragequebuymn ta mn pu vùcha meu, gene- cagequebuymn vey egn meu. Muyùm, mù- ca, aldù coilla dùgu tva vey pipraquilmn. Ca gey ta Dios ta gen hua, ca gey ta gen cachilla hua, cagey ta Dios ta talcatuquelu ta huenu meu ca gey ca maulcaquelu, ca gey ta entucut[r]an- quelu ta mogelcachequelu pipraquilmn, mù may mùrume, pivalnolu may tva, ca gelay ta pu huynca ñi Dios, cagelay ta re pu che ñi Dios, ta vill pu che, ta vill dùgucay ta quiñedquey ta ñi Dios pu egen ve. Ta mn pu vùcha ta quimnobulu chem rume ta ñi quimgeamta Dios, pu pñeñ duam genolu mgelu, vemgebuygn aye- ñeabimn ta ñi pipraquebuel egn, ta ùcha dùgu ge- buy vill ca ñi nùtamtubuel egn. 6 ¶ Aldulay ta Dios, aldùlay ta pu Apo quiñedquey Dios, quiñedquey ta Apo, ta vill ta gene- PAG 33 DE COMO AY Dios genecaquelu. Comùtulaymn cam ta pu che meu, ta aldù geyùm ta pu Apo ta quiñe cara meu ta aldùy ta hueychaclon ta queuotuclon, ella tipay ta vill chi dùgu, vill ta gubtuy. Ta quiñe quiñe Apo, ta cagelu cùpa genequebilu. Ta nolcauquelu ta noduambilu cay ta cagelu. Vam- gechi cay aldùbule ta Dios ta quiñe ta huenu meu, tue meu ta quiñe cay, alelgechi pegey ta tùg ta genoabun ta huenu meu, ta tue mapa meu cay. Ta huenu meu ta geabulu chi Dios hueichayabuy ta tue meu geabulu chi Dios egu: vey meu ta vill ta lumyabuy, ta matu cay ta ababuy ta vill. Quiñedquey ta Dios, cagehuelay, ta quidu Dios ta ñi pu che meu ta Israel pu che pigebulu pu ve: va ta piuyey, ta allcùenca (Israel) ta mi Apo Dios tn quiñedquey. 7 ¶ Vachi Dios pu votùm ema ta quiñe eymn meu rume ta peuyelabi ta ñi ge meu, tа ñi calùl meu genon, vоru meu gеnon vе, ancagenolu, dulle espiritu llechi. Chumgechi ta mn anca meu gechi pllù, espiritu llechi, va cay ta vill anca genequelu, ta vill anca meu ta mley, ta lonco meu, ta pu cuù meu, ta pù namon meu cay: ta chùchiple anca meu ta ritoqnogeymi quimqueimi ta mi allvulgen, ta ñi mlen vey meu ta pllù. Vamgechi cay ta quimaymn, ta Dios cay ta espiritu llechi, ta vill mapu meu ta mley ta huenu meu ta tue mapu meu ta labquen meu cay, ta vill ple meu ta quidu mley. Dios may antù no, huag- len no labquen no, cùtal no, tue no cay, hue- lu vill PAG 34 SERMON QVINTO: lu vill tva vemi ta Dios, vill tva cay ta gene, quelu toquilquelu cay ve. 8 ¶ Vùta lle ta Dios, chumgechi va ta mn pequeel chi dùgu duamtuqueymn. Vam- gequilepe ta mn duamtuel ta Dios: ta vey ta ñi Dios gen, ta vill gelu chi dùgu ta noy. Dios ta ñi llitulgen ta gelay; ablayay cay ta Dios; Cuyvi gebuy ta mgenque; veula cay mgengue Dios llechi; ta gealu cay ta mgenque, ta yney meu no quepu duamyebi ta Dios, huelu vill ta duamyeeyeu ta Dios: yneymo rume gelcal gelay, huelu vill chi dùgu Dios meu ta gel- cageygn: quidu ta ñi gen meu ta Dios gey ta ñi vill cùme gen, ta ñi vill tepen, ta tu- yùn. Mùgenquenmavoe lleta Dios, toquitu- valnolu ta ñi Dios gen, vituvalnolu cay ta iñ duam meu, raquituvalnolu cay ve, pokvalnolu ta iñ duam meu, opuy ta repen meu ta Dios re ta ñi peun meu. 9 ¶ Ta vill quimvoe llechi, ta cuyvi ta vill geuyelu chi dugu, ta deuma rupalu, ta quimi ta Dios, ta vill chi dùgu cay ta veu- la gelu vill mapu meu, quimi cay ta Dios, ta vill chi dùgu cay amole tipantù gealu, ta genolu ula, aldùmayay ta ñi acun, ta vill ta quimi ta Dios cay. Ta iñ magengechi duam- tuel cay ta quimi ta Dios; ta labquen meu gechi vill pichique cuyem ta nieraquibi ta Dios chem rume ta cùpa vembile vill ta pepi vemay re ta ñi dùgumodque, chem rume cay ta ñi ve- mel, cùpa entuvembile ta ñi dùgu modque pe- pi entuvemay cay ta Dios quiñe mutay meu. ¶ Vill PAG 35 DE COMO AY DIOS: 10 ¶ Vill huenn mapu tue mapu egu Dios ta ñi ad meu ta quiñe où co mgelu, quiñe pi- chique hua mgelu, venten gey ta ñi vùta gen ta Dios. A pu peñi ema veycù vuta Dios geiñ, quintuprape ta mn duam huenu gechi ad meu, va ta duamtumn cay, gelay ta venten vùta dùgu Dios mgelu; pepi gelaray cay, pepi duamtuvalnolu cay ta ca dùgu ta ùaùabilu ta Dios. Dios cagetulay pepi cage- tulayay cay, ta toquilbium genequebium vachi huallmapu meu, ta vill dùgu ùrcùlay, pepi ùr- cùlayay cay. Aldù cùme duam gey ta Dios, aldù temo gey cay, ta vill pu Angel pu che cay ta comùtuquelu ta Dios meu ta huenu meu tva ta comùtubiùm ta huedalay huedalayay cay ta mgenque, mgenque geay ta hue ta ñi comùtuael egn ta Dios meu; Aldù vùrenyechevoe lle ta Dios, aldù ayùchevoe lle ta Dios, Vill ta ñi elel chi dùgu meu ta Dios ta cùmelcabi, ta ñi pituel cay ta eluquebi, ta vill dùgu meu. Huelu vill ta ñi elel chi dùgu meu, nochi ayuquebi ta che, vey ta ñi che gen adyebi ta Dios gen, ta chum- gey ta Dios ea duamgelu, vamgey cay ta che duamgelu cay ve. 11 ¶ Teye che lu, teye che lu, ta quim- bilu ta Dios ta genecabilu ta vfchibilu cay ta Dios. Teyepuche gayem, teyepuche gayem сау, ra venten ñùa gelu venten llumùdgelu pu ve, ta caque dùgu ta vfchiquebilu ta raquiquebi- lu cay, quimnolumay ta Dios genecanolu vf- chiquenolu cay. Yehuelaymn cam ta eymn ta Pillan, ta Huecuvoe cay ta vfchiquebuymn ra- qui- PAG 36 SERMON QVINTO quiquebuymn ta Dios mgelu, vfchivlanolu ra- quivalnolu pu ve. Eymn ta mn che gen meu ta yodbimn ta Pillan ta vill caque dùgu cay ta Huecuvoe ta piqueel, ta Dios mten ta ra- quivali, ta vfchivali ta mupingechi, eymn may ta ñi raquivalgen ta Dios meu ta entubimn, gman dùgu lle tva; A Dios ema Apo ema va ta iñ quimnon perdonanmamoin, veula quim aeimi raquiaeymi vfchiaeimi Pillan ta vfchi- huelayain raquihuelayaiñ, ùitulayayn rume, coi- lla dùgu ve. 12 ¶ Vey meu pe peñi ema ta iñ Dios vill cùme gelu llechi, vill gen llechi, vill mupin llechi, vey ñivla huenu mapu meu, tue ma- рu meu саy ta Castilla meu Piru mapu meu cay vill ple meu cay ta quiñedquey Dios. Cuyvi gebulu, veula gelus chi Dios cay, ta mgenque gealu chi Dios cay ta quiñedquebuy ta quiñedquey ta quiñedqueay cay ta mùgen. que. Yneyquechi che ta quiñedque Dios vf- chinolu, ta huera ùlmeyegelu, ptegepe minu tue mo pigelu; va ta mùpiltulaymn cam ta eymn? va ta pilaymn cam ta mn uùn meu cay? Chuchey mgelu pinon meu, va ta vill mù- piltuqueymn, ta duam meu, ta uùn meu cay ta pymn cay. Mlepe tva, vùlpayay ta ca dùgu veycù vutalu ta mù raquingechi ta mn quimam ta Dios. 13 ¶ Ta iñ Christiano pu che gen, ta qui- ñe Dios ta piqueiñ, ta quiñe Dios gen mo, cù- lay ta ñi persona ta quiñe Dios, quiñe Apo, ta quiñe, pepiun; ta quiñe gen, cùla Dios no may, PAG 37 DE COMO AY DIOS. may, cùla Apo no, cùla pepiun no, cùla gen no may ve, ta i cula persona may va le- chi, ta chao, ta votum, to Espiritu Santo. Ta chao votùm no, Espiritu Santo no cay. Ta votùm chao no Espiritu Santo no cay. Ta Espiritu Santo, chao no votùm no quepu; veyñiblay cùla persona lle ta Dios meu; ta quiñe persona ca gelay: huelu vachi cùla per- sona chao, votùm, Espiritus Santo quiñedque Dios egen ve, qùiñedquey ta ñi duam egen, quiñed- quey ta ñi ayùn egen, quiñedquey ta ñi gen egn vey ñivla quiñedque Dios egn ve. 14 ¶ Pimoan chey ta chumgey vachi dù- gu, poulay ta iñ duam meu ta ñi cùla per- sona gеn ta quiñe Dios geyùm. Мupimn са, vachi vuta dùgu poulay ta iñ duam meu. Comùtumebilijn ula ta huenu mapu meu tva chi dùgu, allcùvallay ta iñ duam meu, con- vallay ta iñ quimin meu; ta Dios ta ñi dù- gu ta poubule ta iñ duam meu, peqi quimge- bule cay va; ta Dios, Dios noabuy gatu, ta. Dios gen ta iñ duam ta iñ quimin ta nobi. Ey- mn, ta mn re che gen meu, Castilla Rey ta ñi dùgu ta allcùqueymn, vùta dùgu may nù- tamtugequeymn, huelu mù alculàymn tùr quim laymn ta chumgey chey vachi dùgu, mupil- tuqueimn may ta pu huinca ta ñi ge meu ta Rey ñi dùgu comùtuuyebilu. Vamgechi cay ta (pu peni ema) ta Dios ta ñi vùta dùgu ta inchin ta iñ che gen comùtulayñ ula, veychi dùpu ta ñi vùta gen ta quimlayñ, re ta mù- piltuquein vill ta iñ pieteu ta iñ Apo Iesu Chris- to vey PAG 38 SERMON QVINTO. to vey tva ta ñi ge meu ta Dios ñi votùm geyùm, ta comùtuuyey ta ñi quimel ta ñi co- mùtuel cay ta genelduguuyeeyñ meu vey tva cay ta ñi piel meu ta mupiltuqueiñ ta ñi gen ta cùla persona Dios meu, chao votum Espi- ritu Santo, ta ñi ùi egn ve. 15 ¶ Mùpiltuqueiñ cay ca vachi cùla per- sona meu, moll quiñe ta Dios llechi, ta chao Dios llechi, votùm cay Dios llechi, Espiritu Santo cay ta Dios llechi, mùpiltuqueyñ cay tva chi cùla persona ta ñi ùiaù gen ta chao yodla- bi ta votùm ta Espiritu Santo cay, ta vo- tùm cay yodlabi ta chao ta Espiritu Santo cay, ta Espiritu Santo yodlabi ta chao votùm cay. Ta chao ùiaùbi ta votùm Espiritu Santo cay, Huelugechi cay ta vill vachi cùla persona ùiaùuygn. Yune llitulay ta chao, vùlpalay cay ta votùm ta Espiritu Santo cay, vill cùla per- sona mgenque geuyeygn ta cuivi yunepalay ta chao, veymeu cay ynayepalay ta votùm ta Espiritu Santo cay. Mùgenquenmavoe lleta chao votùm cay ta Espiritu Santo cay, inchiñ may ta iñ ùituam vachi cùla persona, yune ùituqueiñ ta chao, ragin meu, uituquein ta votùm, ynangechi ùituqueiñ ta Espiritu Santo. 16 ¶ Ta Dios chao ta ñi quimun meu ta cuyvi mùgеnque leùuyey ta Dios votùm. Cuy- vi cay mgenque ta Dios chao ta Dios votùm cay ta ñi ayùunmo, vùvùta Espiritu Santo mgen- que ta genon ta ñi llitugen egn. Vey ñivla cay vachi cùla persona meu ta chao votùm no, vo- tùm cay Espiritu Santo no Espiritu Santo chao no PAG 39 DE COMO AY DIOS. no quepu muùin cùla persona lle pu ve, huela cùla Dios no, cùla Apo no, cùla pepilvoe, no re quiñedque Dios quiñedque Apo llechi, vey tva ta vill pu Angel ta vfchiqueygñ ta huenu meu, vachi tue mapu cay ta vill chi dùgugenecauyey- gn, pu pùlli meu cay vill pu diablo lecauyeygn tùntùnùygn cay ta ñi llecan meu egn. 17 ¶ Vachi vuta dùgu ta mùpiltuuyeygn geneldùguuyeygn cay ta pu Apostol, vachi vù- ta dùgu ta ñi mùpiltun meu ta lagùmgeuyeygn ta pu Martyr, va cay ta pu Doctor Santa Igle- sia ta ñi pu huenu ta vill ta quimeluyeygn, cay ta vachi vùta dùgu ta mùpiltuuyeiñ, ta iñ uùnmeu cay ta piuyeiñ ta iñ baptizalgeyùm ta ùielgeyùm, Christiano getuyùm cay. Vachi vùta dùgu ta ñi mùpin gen ta iñ huyriuque- yùm geneluqueyùm cay ta cruz meu cuù meu cay ta piqueyñ. Ta chao votùm Espiritu San- to ta ñi ùi meu ta pinmeu ta inchiñ. 18 ¶ Vachi mùpiltun meu ta mogeyñ, va- chi mùpiltun ñivla ta lape pigelijn, va ta mù- pilrubiùm ta cùme duam meu ta layayñ. Ta iñ Dios ema ta iñ Apo ema, cùla persona ey- mi, tepen meu ta opuleymi, ta chao ta votùm ta Espiritu Santo, quiñedque Dios eymi may, cù- me ùlmeyegepe ta mi Dios gen ta vill ta mi elel chi dùgu meu te mgenque, vfchigepe cay ta mi Apo gen ta mi vùta raquigen cay, ta iñ llumùdgechi duam ta alelmoin ta iñ Dios ema, уeпprammоіñ ta iñ duamtun) vеусù naù meu le ve) ta ùiaùgechi ta mi quimaeùm vfchi- aeùm, vill ta iñ nehuen meu ta mi raquia- eùm PAG 40 SERMON SEXTO, eùm, genecaaeùm cay ta vachi yune mogén méu, able tay ta vachi geyuntun ta iñ alelgeam cage- lu chi alen meu vey meu ta pegeaymi ta in- chiñ meu, pegelmi ta abnonquechi ta tepeaiñ mùgеnque. Amen. SERMON SEXTO. DE COMO CRIO EL CIELO, Y EN EL LOS ANGELEL. PRayam ta hnenu mapu meu (pu peñi ema huema duamyeimn ta Iesu Christo meu ta mùpiltun, ta quiñedque Dios ta vfchin, vey tva mupin gechi Dios ta chao, ta votùm, ta Espiritu Santo cùla persona ta qui- ñеdque Dios va ta piueyeуmn tа сùраuуеn ta ca Domingo meu. Veula may cadugun meu, vachi Dios ta ñi cùme gen, pieymn ta cùpan. Re ta ñi cùme geyùm ta Dios, yney rume, chem rume cay ta Dios ta ñi duamyenobium, cùpa gelcauyey ta vill geluchi dùgu ta pegevalu, pegevalnolu cay. 2 ¶ Veymo cay ta cùivi, ta chem rùme ñi genon ula, vachi huall mapu ñi llitulca- gen meu, ta Dios ñi toquituvalnaluchi pepilvoe gen meu, quidu ta ñi dugumodque cay, ta chem no egu ta vill ta eli ta dùgu, ta huenu mapu, PAG 41 CREACION DE LOS ANGELES. mapu, ta vill huenutudùgu egu; ta tue mapu cay, ta vill tuetudùgu cay ta gel- caùyey. 3 ¶ Veymo cay teye ta ñi vùta gechi pe- chi pepiun meu ta pu Angel ta gelcauyey cay; ta vey egn ta ñi pu linco raquituvalnolu, ta ñi no aldù geyùm pù ve, ta iñ anca mgelu, vemgelay pu egn ve; ta calùl gelaygn, vo- ru gelaygn pu ve, ta iñ ge meu ta pegevalno- lu, ta iñ pllù mgelu; vemgeygn, espiritu pu egn ve, huela cagey ta espiritu gen ta iñ pllù, ca gey ta espiritu gen ta pu Angel; ta iñ pllù anca pituy, ta iñ chegeyùm ta iñchiñ; llaù ta iñche gen lle ta anca, ta pegevalu; llaù ta iñ che gen lle ta pllù, ta pegevalnolu. Cagey ta ñi espiritu gen ta pu Angel, ta anca pitu- laygn pu ve: ùdavallay ta ñi espiritu gen egen, gelay ta llaù gen ta vey egn meu, ymelclelu, ta ñi Angel gen vill ta espiritu llechi; ta Dios mgelu, vemgelu cay.ra ñi es- piritu gen egn ve; ta llaùtuvallay ta Dios, pu Angel cay ta llaùtuvalnolu: che may ta llaùtu- vali, ta llaù lle ta ñi anca, llaù cay ta pllù. Veyñivla cay ta Angel gen aldù ñobi ta iñ che gen, ta ñochi temo gey ta Angel gen, ño al- dù lebi ta pu Angel, ño aldù quimi, ño aldù yavùgey, no aldù pepilvoe gey cay, ·lavalno- lu cay ta pu egn ve. 4 ¶ Vey egn ta ñi mi Apo em Lucifer pigebuy tamù temo, gebuy mu quimvoe, mù yavu, mù pe- pilvoe cay, ta vill dùgu meu, ta caque pu Angel ta nobuyve. Ta ñi duam meu egn ta adyebi ta Dios: gebuy PAG 42 SERMON SEXTO gebuy cay ta ñi duam meu ta ñi dallùhue, ta dulùam ta cùme dùgu, ùcalbiùm ta huera gechi dùgu, ta ayùbule egn. Chem cam cotù gelu, chem cay ta huerilcan gelu, chem ta ñi ayùel ta Dios, chem ta ñi ayùnoel aldù quimbuygn vill egn ve. Dios ta ñi ayùel chi dùgu ta vill egn ta ynaytubule, ta vill egn ta mgen tpantu tepeabuygen, ta Dios ta pebiùm. Hue- liqnogechi cay ta Dios ta ñi piel ta mùpituno- bule, genecanobule egn cay, ta mgenquen- mayabuy ta ñi cùt[r]antugen egn to minu tue meu. Veymo genelgebuy ta vùta Apo Dios ta ñi destue mapu. 5 ¶ Huell huell pu Angel meu ellatipan- yey ta dùgu, huell pu Angel meu cay ta cù- me tipauyey. Lucifer may ta aldù pramun- gebuy, ta ñolcauyey, ta aldùlcauùyey ta ñi venten temo geyùm, ta ñi ventеn quimvoe geyùm, ta venten pepilvoe geyùm cay, vey- meu cay ta ñi taùuyeel chi dùgu ta Dios meu (veycùbulu ve) taunolu mgelu, ta mangum labuy ta Dios meu. Vùta lle ta inche, aldùn ta inche, yney cam ta inche mgelu, yneycam ùiaùeneù gelay, inche vill ta yodbin, ta ñi duam meu ta pibuy. Va ta ñi piel, aldù vùta huerilcan llechi (soberuia piqueel) va may ta Dios ta ñi mù ùdeelchi huerilcan llechi; vill chi huerilcan meu, va ta ñochi ùllculcaquebi ta Dios. Vachi Lucifer ta ñi huerilcan can que pu Angel (aldùbulu pu ve) ynaytuuyey- gn vill egn, ta ñi pramuntengen meu, aldù hue- luqnobi ta Dios. 6 Vey- PAG 43 CREACION DE LOS ANGELES. 6 ¶ Vey ñivla ta iñ Apo Dios ta ñi ùiaù duam geyùm aldù ùllcuuyey vachi huerilca- voe gechi pu Angel meu; ta veychi mutay meu ta huenu mapu meu ta giyuntùuyebi ra qu egn ve, ta ùtùfnacùmuyebi vachi naù mapu meu; tа mugenque pt[r]ùgepe, сùt[r]antuge- pe cay ta vill egn ta ñi huenican ñivla ta piu- yey ta Dios. 7 ¶ Veychi dùgu meu cay ta vill egn va- chi naù mapu meu ta ñi aldù huera duam meu, ta ñi aldù nolcaun meu, ta ùllcun meu opuy ta ñi duam; aldù ùdebign cay ta Dios, aldù cùniquechi yauqueygn, aldù ùtirqueygn, aldù cayñeyetubign ta Dios, ta vill cùme que pu che cay ta Dios ta ñi ayuel ta gene- caquelu, ta vachi huera pu Angel aldù hue- loqnoquebign cay. Vey egn tva pu diablos pu demonios, pu alhue cay ta pigeygn; ta vill pu che (ta Dios mgelu ta ñi duam meu, ta Dios ta adyebilu pu ve, Dios tay ta comù- tumealu ta huenu meu pu ve) veychi hue- ra pu diablo ta ùdebign, ùtirquebign cay: pe- tuay ta che ta iñ gucùmel chi huenu mapu ta pin meu ta puegn ve. 8 ¶ Veyñivla va meu cùpa geñecaquebign ta pu che. Ta Dios ta vfchiquibilmn Señor Ie- su Christo meu, ta mupiltuquilmn ta piqueign ta puche meu. Geñecagequilmn pu votùm ema, chumelquechi ta Pillan ta vfchiquebi- mn, ùituquebimn cay, Chumelquechi cay ta Huecuvoe ta vfchiquebimn ta ùituquebimn cay. Vachi pu diablo ta vfchiqueimn taquiqueymn cay. PAG 44 SERMON SEXTO, cay Pillan pigen, Huecuvoe ta pigen ta mn pu vùcha meu ta cuyvi piuyey ta diablo. Quimuyebulmn eymn ta ñi gen ta diablo, va ta mn Pillan piqueel, vfchilaabuimn ga- tu, cùpa vfchihuelaabuymn ta diablo eymn. Aldù ùdequebi mn, ta mn ùllcuqueyum maytaca- que che meu ta huera alhue, multù alhue pi- quebimn, yneycam ta huera alhue? Diablo may ve. 9 ¶ Vachi pu diablo meu ta dùguquey ta calcupuche. Pegelùygn ta pu diablo calcupu- che meu; ùñùm mgelu, capra mgelu che mge- lu cay: am pebin, pi ta calcuche, va ta ñi peel egn ta calcu puche diablo llechi, vachi pu- diablo huerilcalcaquebi ta pu che, ta damen- tulcaquebi, gollilcaquebi, lagùmchelcaquebi. Huincùlcaquebi ta pu che ta ñi ptùgeam egn, minu tue meu quidu egn egu. 10 ¶ Vfchiquibilmn ta Dios pipray ta dia- blo; ta ñi vfchigenoam ta Dios cymn meu, ta vfchiabimn ta Pillan, pipray. Chem cam ta Pillan? ramtubimn ta diablo meu, aldù coyllatuquelu; gelay ta chem rume ta Pillan pigealu, diablo Pillan genon meu; mupin ge- lay ta ca dùgu ta Pillan gealu gatu, Pillan talcatuquelu huenu meu, quellucloquebi ta pu cona pipray ta diablo; huelu coyllatuquelu, re Dios talcatuquelu huenu meu, diablo talca- tuquelay. Dios cay quellucloquebi ta hueycha- quelu, Dios ta ñi duam meu ñoqueymn ta nogequeymn cay vey ñivla, gelay ta ca dù- gu Pillan gealu diablodque; coyllatuquelu may ta PAG 45 CREACION DE LOS ANGELES. ta diablo quidu Pillan gele ve, ta diablo tal- catulay huenu meu, vey ta ñi ayùnmo gelay ta non, gelay ta ñogen; re Dios ñi ayùn mod que vill tva. Talcatuquelu ta huenu meu quelluclohueychanquelu Pillan ta vfchiabimn pij ta diablo, vachi dùgumodque mùpilu; ta vf- chivali talcatuquelu huenu meu, ta vfchiva- li cay ta ñocloquelu cay, yneygele rume. Iney cam talcatuquelu Dios maydque, yney cam ñocloquelu? Dios maydque, chemo cam ta Dios ta vfchipraquilmn pij ta diablo? Vallechi ga- tu ta ñi coyllatun meu ta tugey ta diablo, qui- mi ta diablo ta talcatuquey ta Dios mten, ta ñocloquey ta Dios cay mten: huelu ta ñi vfchinoam ta Dios, vey ñivla Pillan vf- chibimn vey ta talcatuquelu, ñi coillatun meu pipray. 11 ¶ Re Dios ta mn tcun ta lleùelcaque- li, huelu diablo ñi piel may ta mn pipra. queel Pillan pile tipayay ta tcun, pinole tipa- layay, piqueymn (compale Pillan uybay ta iñ peuma, vey ta iñ uueuùae) piqueymn. Dia- blo ñi piel cay ta mn pipraqueel ta mn prentuun meu (pom vey vecha Pillan) ta piqueymn vill tva diablo ñi gñecan ñi coillatun llechi cay, vey egñ ta ñi aldù ùdebiùm ta Dios ta puche cay vey ñivla aldù coyllatulbign ta pu che, ta huerilcalca quebign cay ta pu ve. 12 ¶ Huelu chem rume allvulgelayaymn ta pu diablo meu (ta mn cayñeyequeeteu pu ve) Mùpiltubilmn ta iñ Apo Iesu Chris- to meu; vey ta mtùmbilmn, ùltubilmn cay, ta cruz PAG 46 SERMON. SEXTO. ta cruz ñi genel meu ta ñultuqueygn pu dia- blo. Ta iñ ùituquebiùm cay ta ñi ùi ta Se- ñor Iesu Christo, llecan meu tùntùnùygn pu ve; vey ñivla ta inchiñ ta iñ Christiano che gen ta cruz meu ta huyriuqueiñ, geneluqueyn cay aldù mita eymn cay ta huyriùaymn ge- nelùaymn ta cruz meu mgen antù; hue lihuen ra ùmaùtun meu va tepelmn, cùdu calmn cay, ta mn ruca meu ta tipalmn, Dios ñi ruca meu ta conilmn, gele ta mn cùdau, ta mn cùt[r]an, ta mn huerilcalcayaeteu chi dù- gu cay, ta cruz ñi genel meu ca vill ella que dùgu meu ta montuaymn. 13. ¶ Huera que pu Angel diablos piqueel ta ñi huerilcan, ta ñi ùtùfnacùmgen ta va meu, ta vill egn ta ñi huera gen ta inchiñ meu, ta deu ta pieymn. Veula may vùl- pay ta cùmeque Angel ta ñi cùme duam; ta huell pu Angel cùme duam gebulu, Dios ta ni cùmelcauyeeteu mañgumuyebuygn, Dios ta ñi piel genecauyebuygn, vey ñivla vill egn caque hueragechi Angel hueluqnouyebign. Va ta ñi duam mew egn ta ñi piel em, yney cam Dios mgeabuy? Iney cam ta ùiaùabubi ta Dios, ta vill vemvoe? vill pepilvoe? Gelay gatu, in- chiñ ta iñ Angel gen, chem ño inchiñ; chem ño meu ta gelcageuyeyñ ta iñ Dios meu, ta in gen, ta iñ pepilvoe gen ta iñ temo gen vill ta Dios meu ta taùuyeyñ; vill ta ababuy ta Dios pibule, aldù huera gey ta pramun, tar ñolcaun; cùmey ta iñ quimun ta iñ chem rumme genon ta inchiñ, cùmey ta iñ pichilcaun ta Dios ñi ad meu. 14 Va PAG 47 CREACION DE LOS ANGELES. 14 ¶ Va ta pibuy San Miguel cùme que pu Angel a ñi mù Apeem, vill caque pu Angel cay ta va cay ta pibuygñ. Vey ñivla ta Dios ta ñi ùiaù duam geyùm, ta vill egn ta calliuyebi, alelbi ta ñi duam egn, ta mgen- que ñi tepeam, ta pebium quidu ta ñi Dios gen, chumgechi quidu Dios ta tepei ta ñi peun meu, vamgechi ta ñi pegelun meu ta tepeluyebi ta pu Angel 15 ¶ Chumgechi cay ta huera que pu An- gel ta datuquebign ta puche, huerilcalquebign cay. Ta vamgechi cay ta cùme que pu Angel ta аldù tа ауù уñmeu, сhаùtunmaqueeyñmeu сау, pu sаnto egu сау tа dùgunmaqueeiñ meu ta Dios, cùmeque dùgu duamtulcaqueeyñ meu, ta iñ pllù ta anca egu cay ta ñi cùmeleam, vill ella que dùgu meu ta montuleyñmeu; al- dù repequeygn ta cùmegelijñ; cùme getuabuy ta che inchiñ egu ùlaùgechi tepepaabuy piquey- gn. 16 ¶ Moll quiñe che meu ta ñi ñuque meu ta iñ coñigeyùm, gey ta quiñe Angel cùmegelu, vey tva Dios ta ñi piel meu, ta quintunma- quebi ta ñi eluelchiche chaùtunmaquebi cay, ta gelambi, elcanmaquebi, ta quelluclobi, ta vill dùgu meu cay ta cùmelcaquebi. 17 ¶ Vey ñivla moll quiñe eymn mgen an- tù hue lihuen ta mn Angel meu ta duguca- yaymn, va ta piaymn (Angel ema) Dios ta ñi piel meu ta eymi meu ta quintun magen, chaùtunmaen quellucloen, vachi antù huerilca- ñoam vill ella que dùgu meu ta montulcloen. 18 Valle- PAG 48 20 SERMON SEXTO. 18 ¶ Vallechi pieymn ta chumgechi ta vill vemvoegechi Dias ta huenu mapu ta gelcauyey, vey meu cay ta eli ta pu Angel, ta ñi pu yana egn pù ve, ta iñ dihuenqueetru рu egn ve сау. Vachi Dios cay ta antù, ta cùyen, ta huaglen cay ta alel geam, yavutulgeam ta puche cay ta eli. Antu Dios no may, Dios ta ñi elel ve. Ta antù ñogey ta che meu, che ta dùguquelu, ta duam gelu, Dios ta ñi gen mgelu vemgey cay ta ñi gen ta che; Dios ta quidu peùy tepey cay ta ñi peun meu, che meu cay ta pegevali ta Dios: huelu antù dùgulay, quimlay adyela- bi ta Dios. Ta antù, ta cùyen, huaglen cay ta cùmeleam ta che ta Dios meu ta gelcageuyey. 19 ¶ Vill vachi dùgu ta duamtulmn ta alelgeaymn ta ñi gen ta Dios. Vey ta ñi quim- voe gen, ta ñi temo gen ta ñi pepilvoe gen ta quimaymn, vey ñivla mañgumbimn ta Dios, ta mn llumùd gen meu ta mn aleleteu, ta quiñe duam meu ta vfchibimnca, vey cay ta mù duam meu ta pibimnca. 20 ¶ Eymi Dios ta iñ Apo ema; ta iñ vem- voe, mañumeymi ta Iesu Christo ta mi votùm ñivla alelgeyñ, deu ta quimlleyñ ta mi mupim Dios gen; vill pu diablo meu ta gñeecagebuyn. Vey egn ta iñ gñecan meu ta montulmoiñ geue- lay ta ca dùgu ta vfchivalu, eymidque, ta vill pu Angel meu, ta vfchigeymi genecageymi; eimi ta mi pepilvoe gen meu tùntùnùqueygn ta pu diablo, eymi ta ñi ùi cùme ulmeyegepe mgenq'. Amen. SER- PAG 49 SERMON SETIMO DE LA CREACION, Y PECADO DEL HOM- BRE, VEychi huenu mapu vemvoe gechi Dios, pu Angel vemvoe cay ta an- tù, ta cùyen, ta huaglen cay ta elvoe gechi Dios ga mn pibin ta ca sermon meu pu peñi ema:) Vill vachi huall ma- pu cay, ta tue mapu cay, ta labquen, ta vill pu challua сay ta, pu ùñùm, pu huequе сау ta gelcauyey cay. Vill mogelu ta mogelbi, ya- vùtulbi cay, quiñe ùñùm rume, genon ta ñi ayùn ta Dios, utùvnaulay, lalay cay. Vill vachi dùgu cay che ta ñi teae, ta gelcauyey ta Dios, chedque votùmyebi, aldù ayùbi cay, ta quіdu ta ñi huenu mapu meu сùра tepelbi cay ve. 2 ¶ Va ta quimaymn cay, ta llitu ta Dios, ta vill ca que dùgu deuma ta ñi gel- cauyebiùm abquechi quiñe huentu che Adam pigeuyelu ve) ta gelcauyebi. Ta pele gechi tue meu, veychi huentu ñi anca eli, vey ta ñi pllù may (veychi anca ta mogelbulu) ta quidu ta ñi pimotun meu ta Dios ta gelca- uyebi cay. Vachi pllù ta ñi gen meu cay ta Dios ta adyebita ñi gen meu; quidu ñi gen mgelu, vamgelu cay ta Dios vachi pllù ta vemi, lavallay ta pllù, abvallay, pu hue- que PAG 50 SERMON SETIMO. que pu cauallo cay, ta ñi pllù mgelu vemge- lay ta che ñi pllù; duamgelu ve, duam meu mogequelù cay vey, dellùhue gelu veychi dù- gu meu ta Dios mgey ta pllù. 3 ¶ Vachi yunen huent[r]u che (Adam pige- bulu) deuma ta ñi chegelgeyùm, quiñe cùmege- chi mapu meu (tepen meu ta opubulu ve) Dios meu ta elgeuyey. Vėy chi mapu meu vudquen tue gebulu, che ta ñi cùmentuabiùm aldùbuy ta cume que dùgu, ta tepeam ta te- petuam cay ve. Vey meu cùtan, ta gùñùn, ta cuñùval gen, ta ùrcùn, ta vucha gen, ta lan cay gelabuy rume vachi huentu che meu cay ta huall mapu meu ta vill gechi dùgu, ta ñi gen mapu gen cay ta Dios ta eluuyee- yeu. Quiñe domo cay (ta Eua pigebulu ve) ta ñi dihueñabueteu t[r]a vlbi cay, vachi domo cay Adam ta ñi cadi meu ta entugeu- yey, Vachi epu che Adam Eua egu, ta vill maputupuche, ta ñi lli pu chao lle pu ve. Vey egu tva meu ta vill pu che yallgequeyñ lleùqueyñeay. 4 ¶ Veychi сùme mapu meu Parayso pi- gebulu ve, vachi epu curehuen Adam Eua egu aldù tepegenchi mlebuygu, Dios cay ta tume vachi epu che meu ta genecageli chey ta ñi tepevalgeabun huenu meu, ta culliabin ta pibuy vey, ta ñi aldù culmeyenmaabiùm ta Dios, aldù vem valbulu aldù ùiaùgechi dùgu cay ta geneuyeeyeu egu, ta vey tva llechi vill pu mamùll vachi cùme mapu meu ta vùnuyelu tа ñi vùn уmu ca, veycù cùmen- tua- PAG 51 CREACION DEL HOMBRE. tuabimu, vachi quiñedque mamùll ta ñi vùn yquilmu, layaymu ta ylmu pieyeyeu egu ta Dios, vey ta ñi pin meu ta geneleyeuegu veychi mamùll ta vey egu ta ñi vùlge- noabuel. Vachi dùgu ta ñi piel ta Dios, ta genecabubile egu, ta hueralcagen, ta cùdau,ta abquiduam, ta cùt[r]an, ta cuñuvalgen ta quim, laabuygu, ·lalayabuygu gatu. 5 ¶ Diablo may va ta ñi quimn meu, al- dù ta ñi cayneyebiùm ta Dios, aldù cay ta ñi vtirbiyùm cay ta che, vey ta ñi geñecageam ta ñi gubtulcageam cay ta genen ta quintuu- yey: tuy cay ta gnen tva: yhuay ñi anca mgelu ta pegeluy ta Eua meu, ta dùgucan meu vey ta pieyeu, ymu ca vachi mamùll tañi vùn, veycù cumey ta ilmu vachi vùn, ta Dios mgeay- mu. Vey ñivla gatu ta iquilmu pigeymu, ta mu Dios mgenoam, ta ilmu may vill ta ñi quimel ta Dios ta quimaymu pieyeu egu ta diablo. Va llechi vey ta ñi coillan, ta ñi huera gen, vill coilla dùgu ta ñi chao lleta diablo, mgenque che ta ñi guvtun ta quintuquebi, Eua ta iñ nuque may ta mùpiltulaabubi, huelu mùpiltubi ta veychi yhuay ñi piel, diablo lle ve, veymo uycharubi ta vùn ta mamùll meu, yuyey cay, ta ñi piñom mew cay ta ùlbi, Adam ta ni piñom may ñi ùllcupenoabiùm ta ñi domo, yuyey cay ta Dios ta ñi piel ta hueluqnobiùm. 6 ¶ Va ta ñi huera vemprael meu ta egu ta iñ pu chao chupij ta mn duam? Va- chi yunen huerilcan meu gatu ta vill ta iñ huera gen, ta iñ allùulgen, ta iñ cùdaulgen ta vill PAG 52 SERMON SETIMO, ta vill ta inchin ta iñ che gen ta iñ pu yall- gen ta iñ cùt[r]antugen cay ta llitulleùuyey. Mù dùgu meu gatu, ùllcuuyey ta Dios va- chi vùri gnen meu, ta ñi cayñeyequebueyeu chi alhue genecageuyey veychi pu che meu, quidu Dios may genecageuyelay, ta venten cùmelcauyebi ta pu egu ve vey ñivla cay ta Dios hueluqnopauyebi pu egu ve ta ñi vùri genenvoegeuyeyùm egu. Veymo gùyùntulbi ve- chi cume mapu meu pu egu ve, cùdaupe ta ñi mogeam egu, gñùpe egu, cuñùvalgepe egu сùt[r]аnре сау, ùtepe; antùсuре рu еgu ve piu- yey ta Dios, lavalpe cay. Veymo cay nal- ta huerilcauyey egu ta quidu ta ñi gracia en- tuuyeeyeu egu, abquechi cay ta ñi Aldù ùll- cungen meu ta Dios vey egu meu, vill ta ñi puyall (inchiñ may ve) ta nalta ta ñi ñuque ñi pue meu egn ta llitu mogey, vachi yunen huerilcan meu lluquingetupe ta ñi pu pllù egn piuyey ta Dios yneiquechi che pepi mon- tuquilepe vachi huerilcan meu, vill diablo ñi pu votùm, ñi pu ñahue getupe tà ñi llitu mogequeyùm egn, quiñedque mten Santa Ma- ria montulpe vachi Adam ta ñi huerilcan meu (ta nuqueyeabin ve) piuyey cay ta Dios. Vey ñivla vill inchiñ ta iñ che gen ta iñ llitu mogen meu ta huerilcavoe geyñ A- dam ta ñi huerilcan meu, ·lavalqueiñ cay ta Dios ñi ruca meu pepi pralaabuyñ vill ta gùb- tuabuyn. 7 ¶ A Dios ema aldù vurenyechevoe lle ta eymi, eymi meu gelcamolayñ cam ta in- chiñ PAG 53 CREACION DEL HOMBRE. chiñ? Gubtuay cam ta vill pu che? yney ru- me ta comutumelaeymu ta huenu meu (ta mi comutumeabueteu meu pus chevey ñivla vill pu egn gelcabimi) ta comutun ta Dios va ta iñ ab, cùme ab lle ve, vachi cù- megechi ab yneychi che rume vitulaabuy? Mùmay Señor. Amole pu tipantu tuay ta mi gnen ta huenu meu ta prayam ta che, vey egn mem ta mi comutugeam. 8 ¶ Allcùtumn (pu peñi ema) vachi epu che ta geyuntugebulu, ta ñi huerilcan meu ta venten cùdau meu ta huera peuma meu ta ñi huerilcan ñivla opubulu, ta Dios ta co- mutuuyey diablo cay ta tepengechi ta nobin ta pu che ta piquebulu ve, ta ñi huerilcalca- uyebùm ta pu che ta Dios cay ta comtutuu- yey. Vey ñivla ñi duam meu va ta piuyey ta Dios. Mlepe ca va, pichi chaula ca cha, mùpin ñogeuyey ta che, huerilcalcageuyey, quidu vurenyebalnolu ve, perdonavalnolu quia du, mùpin llechi. Huelu inche alaù ta ñi vurenyechevoe gen meu ñi huerilcan meu ta pu che ta montulabin, veymo vill ta ñi gu- cùmel chi dùgu ta elutuabin, veycùbulu pu ve, ta pegevalnolu ta ge meu, vill vachi dùgu meu ca que hue dùgu meu cay che tañi pllù ta eltu- caabin ta piuyey ta Dios. Vey meu cay tañi quiñe votùm (inchemgelu) ta vill quimvoe vill pepilvoe ta mgenquenmavoe lle ve tue mapu meu ta chegepatualu ta huercùabin. Adam mgelu vemgelu che getuay ta ñi votùm ta mupin gechi Dios gen, ùcalnobiùm ta iñ Dios PAG 54 SERMON SETIMO. Dios gen, che gealu cay, vill ta ñi ayùel chi dùgu meu genecaaeneu, aldù cùdaumeu ta cù- daulgealu ve, ynangechi puche ñivla ta ·laya- lu mogetualu cay, vachi dùgu meu ta che ta cùmeltucageay, diablo cay ta aldù yehuel- geay, ñogeay cay, inche may raquigean, cùme tipayay ta dùgu, ta ñobin ta diablo piabin cay, vill tva piuyey ta Dios ta ñi duam meu. 9 ¶ Vill tva ta ñi duam meu ta ñi piel ta Dios ta pu che meu (ta veycù abqui- duam gechi miauquebulu pu ve) vùren- yebiùm cay ta pu egn ve, ta pibaluyebi ta pu Angel meu. Cùme duam meu ta pu che ta ñi genmayeam, tepeam cay ta chegepatuabulu chi Dios votùm meu, ta puche ta montul- paabulu ve ta pivaluyey. Vachi ta ñi che- gepatuabun ta Dios votùm ta montuam ta che ta ñi huerilcan egn ñivla ta iñ yuneñ chao Adam Eua egu ta quimuyeygn. Vey ñiyla ta Dios meu ta uñotuuyeygu, ta huerilca- prauyeyu ta pin meu egu ta perdonanmamoyu ta yu huerilcan ta mi quidu votùm ñivla ta che gepatualu, ta vill pu che ta montupayalu ve, ta Dios meu ta piuyey pu egu ve. Vey- cul cùtu cay mgen tipantu vill cùme que pu che (veycùbulu, ta cùme duam gebulu chi pu che) ta ñi ayùn egn ta ùiaùbubi ta Dios ta iñ ayùn cay ta vachi Dios ta ñi da- quelel chi dùgu ta genmayequebuygn pu egn ve. No aldù gebuy rùme ta huerilcavoege? bu chi pu che, huelu Dios va ta ñi daquelel chi dùgu goymallabi. Aldù tipantu ta rupa- uyey PAG 55 CREACION DEL HOMBRE. uyey, mogebuy ta cuyvi pu che, veymo la- buy cay ta pu egn ve, vùlpauyey ta ca que pu che ñi mogen, villtuuygn cay ta vill egn, veycù tipantu ta rupauyeygn ta Adam ta ñi mogen cùtu, yune gebuy ta Noe aldù. cùme che, vey ta ñi mogeyecan meu ta vù- ta magin meu ta vill pu che ta abuyeygn, ta meli mari antù ta pun egu ta mauyey puche ta ñi huerilcan ñivla vill ta co meu ta ùr- biuyeygn, meten ta Noe ñi cùla pu votùm egu vey ta ñi pucure cay ta montuuyey- gn. 10 ¶ Vùlpay ta ca cuyvi che Abraham pigebulu aldù cùme duam gebulu, Dios ta ñi ayùel ve, vey ta ñi aldù ayubiùm ta Dios, quidu ta ñi votùm Isaac pigebulu, quiñedque- buy ve, ta Dios meu ta elubi, lagùmmaen ta mi votùm, ta Abraham meu ta Dios ta piùyeyeu; (meten ta ñi petucaabiùm genetua- biùm ta Abraham ta ñi duam, vey pieyeu, huelu Isaac ta ñi lagùmgen ayùlabuy ta Dios, aldù cùme duam gebuy ta Isaac Dios ta ni ayùel em cay) Abraham may ta ñi geneca- abiùm ta Dios ta ñi piel, cùpa catùlongouyebi ta ñi ayùel chi votùm Isaac, ta cùme duam meu ta catelongogellechi ta piuyey ta Isaac cay, huelu muña huenuntubuy ta ñi cuù ca- teabiùm ta ñi votùm, quiñe Angel ta goypul- eyeu, mlepe ca va, catelongouiquibilmi ta mi votùm, vallechi ta quiñe hueque vey mten ta lagùmabimi, mogepe ta mi votùm pivaley- eymu ta, Dios, ta inche mo pieyeu ta Angel. Vey PAG 56 SERMON SETIMO Veychi Santo Abraham cùme dùgu daqueluye- eyeu ta Dios, ta quidu ta mi yall meu che- gepetuay ta ñi votùm pieyeu ta Dios vey ta opuleyeu may. Santa Maria Dios ñi ñu- que vachi Abraham meu ta lleùgeuyey. 11 ¶ Abraham meu Isaac meu cay vùl- pauyey ta Iacob, va ta ñi mari epu votùm meu llitulgey ta Israel puchę vey egn Dios ta ñi ayuel chi puche Dios ñi cara cay ta pi- gebuygn. Veychi puche quidù Dios vfchi- buygn, mùpiltubuign cay, vill caque che ape ta vill maputupuche coilla gechi Dios ta vf- chibuygn, ta huell antù, huel cùyen, huell ma- mùll meu pañillihue meu milla meu ta ñi vemel chi che ta vfchiuygn ta genoquimche buy pu ve, Huelu mùpin gechi Dios mten Israel pu che ta vfchibubign, Va ta quim- mn ta cuyvi Dios ta ñi quimgeam vachi Israel pu chedque dullùuyey. Vachi Israel puche meu cay ta ñi magequechi dùgu taentueyeu. 12 ¶ Vachi Israel pu che meu aldùbuy cùme que pu che Dios ta ñi ayùbuel ta Dios ñi piel que ta mogebuygn pu ve, santo pu che pigebulu ta ùiaùuyebubi ta ñi duam egn Dios ta ñi piel. Quiñe Moyses pigebuy va- chi cùme che meu ta Dios ta ñi mari piel chi dùgu ta quiñe Angel meu ta eluvaleyeu. Quiñe cay Dauid pigebulu Israel pu che ta ñi vùta apo em (Rey) Profeta cay ve ta geabuluchi dùgu aldùtipantunmabuy ta acùtuno- bulu ula ta quimbuy Dios meu ta ñi alelgen meuve vachi meu lleùuyey S.I. Christo tañi che gen meu, Caquе PAG 57 CREACION DEL HOMBRE. Ca que pu sancto che ta pu Profeta cay ge- buy cuyvi vachi Israel pu che meu, vey egn ta ñi chegepatuabiun ta Dios ñi votùm ta hue- rilcan meu ta montuam ta pu che aldù tipan- tu ca ñi chegepatunon ula ta pinamuyeygn. 13 ¶ Vill vachi cùme que pu che ta ñi mogepen meu veymo ñi lapen meu ta Señor Iesu Christo meu, ta Dios ñi votùm ta chegepa- tuabuluve, mùpiltubuygn. Veymo ta ñi chegepa- tun ta geñmayebuygn, vey ta ñi mùpiltun egn meu, ta ñi genmayen egn meu cay, ta hue- rilcaprauyeyñ ta ñi pin meu egn, ta ñi hue- rilcan meu montubuygn ñi lanon ula. Vey ñivla vey egn ta ñi pu pllù ta gùyuntugela- buygn diablos ñi deftue mapu meu, vey meu yney quepu conùmgequelu mgen tipantu tipa- layay. Ca mapu meu minu tue meu Lim- bo mapu pigebulu ve, ta veychi cùme que pu pllù deftugebuygn. Acutuabule ula ta Se- nor Iesu Christo vachi mapu meu ta vey egn ta montupayabule ula veymo mleabuygn pu ve, praabule ula huenu meu ta Señor Iesu Chris- to nùlameabule ta huenu mapu (ta Adam ñi huerilcan meu ta racùmmagebulu) ta vill egn ta Señor Iesu Christo egu huenu meu ta pra- abule egu rume, veymo mleabuygn. 14 ¶ Inangechi deuma rupauyebulu ta que- chu huaranca tipantu ta ñi llitu gelcagen ta vachi huall mapu cùtu, ta Dios ñi votùm ta montuam ta pu che ñi huerilcan meu egn ta Santa Maria ñi pue meu ta chegeparuuyey pehuentunobulu ymelclebulu ve vachi Apo Se- ñora PAG 58 IJELU UN ULTI U. ñora udaunobulu, ñi anca ve, pivalnobulu ta ñi aldù libgen duam meu,anca egu cay. Mlebuy vachi Apo Señora Nazaret pigebuluchi mapu meu (Israel pu che ta ñi quiñe cara ve) vey meu digatungechi quimhuentunon ta vuquiñ geuyey, vey meu cay genon ta cùt[r]an pue meu, genon cay ta ñi ùdaun ta ñi anca, ta coñiuyey. Ca pu domo ñi coñin mgelu vemgelabuy ta ni coñiñ ta Santa Maria, vey ta ñi pñeñelchi coñi Iesu Christo llechi, Vachi Apo Iesu Chris- to Dios ñi votùm ta chegepatulu, ta inchiñ ta in che gen mgelu vemgebuy cay ta ñi che gen, quidudque huerilcauyenolu, pepi huerilcauyelay cay ve. Vey tva cruz meu ta lauyey, vill ta ñi mollvùn cay ta utuntuy, vey meu ta cù- la antù meu deu ta ñi ·lan meu (Domingo an- tùbuluve) ta mogetuuyey huenu mapu meu ta prauyey ca sermon meu ga mn pibinque. 15 ¶ Cochintumn cay cha, ta quidu ta iñ gelcauyeeteu meu cuyvi ta ñi Dios gen meu, ta chem ño egu meu, ta ñi dùgumodque ta gelcageu- yeyñ, vey cay tva ta quidu ta montulpauye- eyñ meu ta Adam ta ñi huerilcan meu, ta iñ quidu huerilcaqueel meu cay. Ta ñi gracia, cay ta eluuyeeyñ meu ta iñ ñogenoam ta pu diablos meu, vey egn ta iñchin meu ta ñi ño- geam huelu. Vachi Señor Iesu Christo mùpiltubi- mn cam? Pu votùm ema, va ta mn vill cùmegen llechi, va ta mn mù chao, ta mn mù Apo, va ta vfchibimn genecabimn cay, cùme ùlmeyebimn cay ta mgengue.Amen. SER- PAG 59 SERMON OCTAVO DE LA FVNDACION DE LA IGLESIA DE CHRISTO. TA iñ Apo Iesu Christo mùpin ge- chi. Dios ta ñi votùm, va- chi naù mapu meu ta Dios ta ñi dùgu ta huenu mapu meu ta pra- yam veymeu ñi tepemeam cay ta pu che tañi quimelyecùubuyùm ta Iudea pigebulu chi vùta mapu meu: Huell Iudio pu che ta cùme gñen em pu ve; ta Señor Iesu Christo ta ñi dù- gu modque ñi digatuquebuel ta comùtuquebu- lu, aldù tepeucùbulu pu ve cay, veychi diga- tun ta ñi comùtubiùm egn, ta vill cut[r]anbu- lu chi pu che ta mogeltuquebubi ta Señor Iesu Christo, llùmud gechi pu che ta pelolcaquebu- bi, queto gechi pu che ta dùgulcaquebubi tùco gechi pu che norelcaquebubi ta ñi cuù, qùn- to gechi pu che ta amolcaquebubi, veymo cay ta ño yodlu chi dùgu may ta deuma lallebu- lu chi pu che ta huera numubulu ñi anca egn cay ta ñi lihue ta elutuquebubi. Vill veychi Iudio pu che ñi ad meu ta vamgechi digatu- quebuy. Veymo cay vachi huell cùme gebu- chi Iudio pu che Señor Iesu Christo ta ñi cùme duam, ta ñi cùme vemquebuel chi dùgù; ta Dios ta ñi ayùn que, Dios ta ñi piel que cay ta ñi mogebuel ve, ta cochintububign. 2 ¶ Vey PAG 60 SERMON OCTAVO. 2 ¶ Vey ñivla cay vachi cùme que Iudio pu che vill ta ñi duam meu ta Señor Iesu Chri- sto ñi quimelquebuel chi dùgu ta ñi allcùam, ñi geneytuam egn cay, mgengue ynaytuquebubign, di- hueñquebubign cay ve; veymo cay ta tepen ge- chi ta ñi pu chao pu ñuque egu cay, ta ñi pu lla- muen, ñі рu реñi, tañi pu domo cay ta gucùm- buygn, ùcalbuygn cay mten ta ñi allcùbuel em ta huenu dùgu duamtuyecùubuygn. Vill ca que dùgu cay ta ñi pu ruca ta ñi pu cullin, ta cuyvi ta ñi ayùquebuel ta ñi raquiquebuel cay ta llam- buygn raquiquehuelabuygn, Dios ta ñi dùgudque ta cùhuellquebuygn pu ve. 3 ¶ Vill vachi cùme que pu che meu ta Señor Iesu Christo ta mari epudque ñochi raqui- uyebi, ñochi quimeluyebi cay, vey egn mten vill pu che ta ñi mùhueno geabum, ta yune pu Obis- po Patiru geabum ta vill mapu tu pu che meuta Señor Iesu Christo, ñi piel ta quimelmeabum vey meu huercùgeabuygn ta dullùuyey pu ve, vachi egn mari epu (Apostol ta pigeabuygn) vill mapu meu ñochi raquigeabuygn pu ve. 4 ¶ Vachi Mari epu Apostol meu ta quiñe San Pedrodque ta vill pu Apostol ta vill pu Christiano pu che cay ta ñi mù apo geam, vill egn ta geneam ta dullùtuuyey, vill cay ta ni duamyebuel chi pepiun ta ñi cùhuellbuel cay ta dùgu ta vill genevoe vill quimelvoe vill giul- voe geam ta elutubi, quiñe dùgu modque va ta pian ta nùlayam ta huenu mapu ta racùmam cay ta llaue ta vachi San Pedro meu Señor Ie- su Christo alrùpuuyeyeu. 5 Cùla PAG 61 DE LA FUNDACION DE LA IGLESIA. 5 ¶ Cùla tipantu meu vamgechi ta Señor Iesu Christo Dios ta ñi dùgu Iudio pu che meu ta quimelyecùuyey, deuma ta ñi quimelbiùm pu ve, ca que huera Iudio pu che meu ta eùmgeu- yey, deftugeuyey cay, aldù cùt[r]antulgeuyey, ab- quechi aldù ùmtugechi ta cruz meu clauotculge- lu lagùmgeuyey vill pu che ta ñi huerilcan meu ñi montulgeam. Vey meu deu ta ñi ·lan meu cù- lan antù meu ta mogetuuyey, deu ta ñi mogetun meu ñi pranon ùla ta huenu mapu meu ta meli mari antù meu alldùchi ta vill ta ñi ynay- quebueteu chi cùme que pu che meu ta pegelu- pauyey. 6 ¶ Veymo cay ta mari epu Apostol meu vill ta ñi cùlmeyebuel chi pepiun, ta pu che meu ulbi vill mapu meu tañi quimelabium quidu ta ñi dùgu, vill chi pu che Christiano getuabulu, ta ñi geneabiùm, entuabiùm cay ta vill pu che ñi huerilcan, ñoahiùm cay, guvtulcaabiùm cay ta pu diablo, vill mapu meu cay ta pu genevoe apo geam egn ta ùlcalrupiuyeyeu pu egn ve. Pra- uyey ta huenu meu ta Señor Iesu Christo veymo deu ta ñi pran meu, naùpauyey ta Espiritu San- to huente pu Apostol meu, vill ca que cùme ge- buchi pu che meu cay, pataca egu mari huente gebulu Ierusalem mapu meu ta mlebulu pu egn ve cay. Vill egn cay ta aldù tepengechi tepeucùn- gechi cay ta Espiritu Santo ta llouuyebign, Espi- ritu Santo may ta vùta cruv ñi lùlùlun mgelu, cùt[r]al mgechi queun mgelu cay ta ñi pepilvoe gen ta ñi aldù ayùchevoe gen ta ñi quimgeae. 7 ¶ Veycù cageltubi ta pegelupauyelu chi Es- piritu PAG 62 SERMON OCTAVO piritu Santo, ta vill egn, vill yavuqnoùuyeygn ta vill pu che meu ta genelam ta Dios ta ñi dù- gu. Chem rume ta veychi antù cùt[r]u llùcauye- laygn pu ve, pichi mochi che gebulu, cuñuval pu che cay gebulu pu egn rume, ayeñegebulu illamgebulu rume ta vill pu che meu cay. Dios ta ñi dùgu meu ta ñi cùme mogen egn meu cay Dios ta ñi pielque, ta ñi aldù digatubuel egn meu cay; veycùlu chi pu che ta Dios meu uñol- tuuyebulu cageltucabulu pu egn ve, aldùlu chi gam quimvoe gechi pu chegam pepilvoe gechi pu Apo ca getuuyeygn Dios ta ñi ayùn que llitu moge- weygn. 8 ¶ Cùun gechi pu che meu vachi pu A- postol ta ñi quimelquebuel chi dùgu ñivla datu- geuyeygn, veymo quidu ñi lihue ta Señor. Iesu Christo ñivla ta gucùmuyeygn, vallechi (pu pe- ñi ema) ta vill pu Christiano pu che (Santa Iglesia pigelu pu egn ve) ta ñi llitulgen, huema aldù ayùubuygn ta vill Christiano pu che, qui- ñe mo gebuygn, ta raquigen, ta anca tepen, ta cullin cay ta ampelquelabuygn vill egn; quiñed- quebuy ta vill egn ta ñi duam, ta allculùmin quimlùmin ta Dios ñi dùgu, vill pu che meu tą ñi quimgeam ta ñi raquigeam ta ñi vfchigeam ta ñi ayùgeam cay ta Dios, vill pu che cay ta ñi huerilcan meu ta montulgeam, huenu meu cay mgengue ñi pratepeam egn. Vadque vill Chri- stiano pu che ta ñi mù duam ta ñi mù ampel- buel chi dùgu emtvadque, 9 ¶ Apo Iesù Christo nivbla deu ta ñi la- gùmgeyùm ta mari epu Apostol ta Señor Iesu Chris- to ta PAG 63 DE LA FVUNDACION DE LA IGLESIA. to ta ñi quimelel chi pu che cay, vill egn vay- quechi ta ñi ayùbium ta Señor Iesu Christo cùme duam meu ta ñi lihue ta gucùmuy ygn. Huelu ab- nauyelay ca cùme que pu che, Dios ta aldù vay- quechi cay ta Señor Iesu Christo cay ta ayùbu- lu pu ve. Vùlpauyeygn ta ea que pu Christia- no che (pu peñi ema) Santa Iglesia meu aldù- lu chi pu Martyr pepi raquituvalnolu ta ñi ño aldù geyùm pu egn ve. Vill ta lagùmgebulu ta ñi ynatubiùm ta Señor Iesu Christo ñi dùgu, pu Martyr pigebuygn, veula cay ta vamgechi lagùmgelu, vey pigeygn cay. Vamgeuyey cuy- vi San Esteuan ta yunen Martyr lle ve, San Lorenço, San Vicente, San Esteuan, aldù cu- ra meu utuvrunmageuyey. San Lorenço, ta ñi anca vùta qtal meu cancangeuyey. San Vicen- te cay deu ta ñi aldù cùt[r]antulgeuyeyùm cha- gentugeuyey vill ta ñi anca. Vamgechi cay ño aldù huaranca huaranca pu che yavù duam quechi aldù vayquechi ta ñi ayùuyebiùm ta Señor Iesu Chri- sto villuyeygn; huell pultùlgeuyeygn huell cat[r]elon- gogeuyeygn, huell vùta mliu meu ta nananqum- geuyeygn, huell labquen meu ta ùtùvnacùnge- yùm ùrbiuyeygn, huell vùta qtal meu hueyhuyn meu ta ptùgeuyeygn. Vamgechi vill egn aldù vfchingechi, aldù ayùngechi, aldù ñongechi ta Dios, ta Señor Iesu Christo cay, vey ta ñi piel chi dùgu cay ta raquiuyeygn. Vill pu diablo vill huera que pu che cay ta ñi cayñeyebueteu, tа ñi lagùmquegueteu pu egn ve ta ayeñeùyey- gn, tepengechi cay ta nouyeygn, ñobijn ca ñobijn ca vachi pu santo pin meu ta pramuyeygn. 10 ¶ Ca PAG 64 SERMON OCTAVO 10 ¶ Ca cùme que che gebulu cay, Santa Iglesia meu, ta huelliñ mapu ùhue gebulu ve, ta ñi quidudque mogeam egn yney gechi che meu ñi dùgucanoam egu quintubuygn, veymo cay Iesu Christo ñivla quidu ta cùt[r]antuubuygn tpùubungn, antù pun egu Dios meu ta dùgubuygn. Vam- gebuy San Antonio, ca que veymgebulu cay. 11 ¶ Ca que che cay pu Apostol mgelu vill ta ñi cùlliñ, ta ñi pu moñmahue cay ta Señor Iesu Christo ñivla ùcalbuygn, aldùlu chi che que- yù quiñe ruca meu ta aldù hùymelclechi ta mo- gebuygn, Iesu Christo ñi mogen ta ñi mogen meu egn ta ynaytuuquebuygn. Vamgebuy S.Benito, Sã- to Domingo, San Francisco, San Ignacio cay. 12 ¶ Ca que pu patiru gebulu cay ta vill pu che ñi huenu gen mo, vill ta quimelquebuy- gn, magequeel chi Dios ta ñi dugu ta genel- dùgubuygn ta ñi quillcael chi pu libro meu ta vill ta ñi genelel chi dùgu ta quillcanmauyeeiñ meu: va ta Doctores pigebuygn vamgebuy San Agustin, San Ambrosio, S.Geronymo cay. 13 ¶ Pu domo cay ta cùpa pehuentunolù ymelclebulu ñi anca mgenque aldùbuy. Vey egn cay Iesu Christo ñlvlay ta lagùmgeuyeygn vam- gebuy ta Santa Catalina, Santa Ines cay. 14 ¶ Vill veychi pu santo ga mn nùtam- tubin, veula Dios ta ñi mapu meu aldù tepe- quelu Dios ta comutubiùm, veymo cay dùgun- maqueeyn meu ta Dios pu egn ve. Vey ñivla vill pu egn ta raquiquebijn ta inchiñ, mtùmbijn cay ta iñ dùgunmayaaeteu ta Dios, veymo cay ta ñi ùi egn meu ta ùielgeiñ, ta lacuyebijn cay. Vey PAG 65 DE LA FVNDACION DE LA IGLESIA. Vey ta ñi pu imagen ta huyricanmagequlu ta ñi ad egn mgelu ta niebijn, veychi pu imagen cay vachi cùme que pu santo duamtulcaqueeyn meu vey meu cay ta veychi pu imagen cay ta ra- quiquebijn, ta vey egn meu ta pu santo ta vf- chiquebijn cay. Huyricagequelu pu santo ta ma- mùll meu rume, ta quillcameu, ta lien meu, milla meu chey rume: huelu inchiñ raquiquelabijn ta mamùll, ta milla, ta quillca, vill tva raquival- nolu, niten pu santo veychi mamùll meu ùyri- cangequelu, veychi pu imagen cay ta ñi pu san- to mgelu genmeu vey ñivlay ta raquingechi ta vf- chiquebijn. 15 ¶ Veula cay vachi naù mapu meu in- chin egu huell ta pu santo mogepelu, Castilla ma- pu meu, va meu cay, vey egn aldù ayùquebi- lu ta Dios, vey ta ñi piel que ta mogequelu egn. 16 ¶ Inchiñ cay ta vill ta iñ patiru gen cuyvi pu santo ta ñi cùme gen meu egn ùiaùla- bilijñ rume, huelu vey egn ta ñi quimelcaque- buel chi Dios ñi dùgu ta quimqueiñ quimelqueiñ cay, vey egn ta ñi pepiun geiñ cay, vey cay ta gealis mgenque Santa Iglesia meu abnalayay cay ta ab antù cùt[r]u. 17 ¶ Deuma cay ape vill mapu ta puche ta duam gelu vachi Dios ñi piel chi dùgu ta ynayquebi, ta pu Apostol ta lauyeygn rume vùl- pauyeygn may ta pu Apostol pu Obispo (va ta iñ pu chao ta vill inchiñ ta iñ pu Apo llepu egu ve pu Apostol ta ñi mlen mlequelu pu ve cay) vey egn cay ta ca pu patiru ta Mißalcaquebign ca que PAG 66 SERMON OCTAVO. ca que dùgu cay mù vùtapralu ta vemqueign pa ve. 18 ¶ San Pedro pu Apostol, vill pu Chris- tiano che ñi mù apo, ta ñi mlen meu, vùlpau- yeygn cay vill pu Santo Papa Roma mapu meu ta mlelu pu ve, moll quiñe Papa Señor Iesu Christo ñi mlen meu mlequelu cay, vey ñivla mgenque re quiñedquey, vill Christiano pu che genecavalgey San Pedro mgelu, ñulayam ta ra- qùmam ta huenu mapu, gen llaue gelu ve. Va- chi Santo Padre Papa ñi piel chi dùgu ta mùpil- tuduamnolu, hueluqnobi ta Dios ta ñi piel, He- rege pigelu ve, coilla Christiano llechi. Vachi pu Hereges meu ñultumn, aldùbuy ta cuyvi vam- gechi coilla Christiano geñecaquevoe gechi pu che, chay cay aldùy cay, vachi mapu meu ta acù- tule egn, veymo Dios ta ñi dùgu Señor Iesu Chris- to ñi dùgu cay ta quimelupayaiñ pile egn. Eymn vamgechi genetuabimn pu ve, ramtuabimn egn. Santo Padre Papa Roma meu ta mlelu genecaquebimn cami ta piabimn: mùmay geneca- quelabijn pile egn. Vachi dùgu modque, ta ñi coi- lla Christiano gen egn, ta mn geñecapaeteu pu ve, quimaymn. 19 ¶ Vachi Santo Padre Papa aldùy ta mn ayùeteu votùmyeeymn meu ve, va ta inchiñ ta iñ patiru gen, umn ca, chilli mapu meu qui- melmebimn ta pu che, pieyñmeu. Veychi Santo Padre Papa meu ta Dios ñi mlen meu ta mle- quelu ta huercùnmageiñ ta eymn meu ta mn quimam ta Dios, ta mn mupiltuam vey ta ñi dùgu, ta mn montuam ta huerilcan meu ta mn prate- PAG 67 DE LA FVNDACION DE LA IGLESIA. pratepeam ta huenu meu. Inchiñ ta iñ patiru gen ta iñ cùme mogen meu, ùiaùnobilijn rume ta cuyvi pu patiru ñi aldù cùme mogen men egn, sancto pigebulu pu ve. Huelu allcùmolijn ta eymn mùpiltumolijn cay ta eymn, mùpin ta mn huerilcan meu ta montulgeaymn huenu meu cay pratepeaymn. 20 ¶ Cochintumn cay va ta iñ pepiun, ta iñ elueteu ta Dios ta inchiñ meu, ta entuam ta che ñi huerilcan, ta Mißayam cay ta pu che ñi dùgunmageam ta Dios meu, ta eymn ta mn vla ta elugeuyeyñ, quidu inchiñ may eluvalge- labuyñ, pu patiru ta aldù cùmegele egn rume, ño aldù gele ta ñi cùme vemel rume elugevalno- lu may vachi vùta pepiun, ño aldù moy va- chi eun. 21 ¶ Vey ñivla huell pu patiru ta cùme ge- nolu, huera gechi ta mogequelu, ta goyde miau- quelu, lien culmegelu ta comutubilmn rume, chem quepu ta molay ta ñi Mißaquen egn, ta ñi ùi- elquen ta che, ñi confessaquen pipralayaymn. Al- dù moy mùpin, chunten moy ta cùme patiru ñi Mißaquen, ñi confeßaquen cay, vanten molu cay ta huera patiru ñi Mißa, ñi confeßion cay Señor Iesu Christo, ta ñi pielque. 22 ¶ Huelu vachi huera pu patiru vill huera que Christiano pu che cay (aldùlu pu ve) ta huerilcaquelu, ta ñi huerilcan meu cay ta ca que che ta huerilcalcaquebi vill egn Dios ta ñi vùta ùllcun meu, mgenquenmayalu chi qùtal meu cùt[r]antulgeaygn. Veula may petu moge- queiñ ta vachi yune mogen mеu huera quе рu che PAG 68 SERMON OCTAVO. che cùme que pu che meu reyvùlgeygn, chumge- chi lepun meu ta cachilla pinu meu ta reyvulgey pichulgenon ula. Vamgechi cay ta huera que che (ta pinu mgelu) reyvulgey ta cùme que pu che meu (vey egn ta cachilla mgelu) vachi yune mogen meu (vey may ta lepuùn mgelu) petu acùle ula ta ynan antù, ta veymo udalgeay huera que pu che cùme que pu che meu (vey- may pichuliñ mgealu) Dios may yney mo que pu nehuencalabi ta ñi cùme geam, moll quiñe che ñi duam gepe va, pij, quidu ñi dullùn ñi ayùnta che pituy. Abquechi may udalgele ta huera que che ta cùme que che meu. Vey meu cay ùi genolu cùt[r]antulgeay infierno meu, huelu mù cù- t[r]antulgeay ta Christiano pu che: huera patiru cay ño aldù cùt[r]antulgeay ta ñi ynaytunon egn meu ta ñi cùme quimbuel ta Dios ñi dù- gu. 23 ¶ Geay may ta ab antù ta ramtupa- yam ta vill pu che, cùme culligeam ta cùme que che, mgenque ta pratepeaygn, hueluqnoge- chi cay ta huera que pu che (Christiano gebulu pu ve) mù cùt[r]antulgealu egn, ta quimbulu rume egn ta Dios, huelu genecanobubilu ve ùll- culcauyebulu may ve. Teye vamgechi huera que pu che ga yem, veychi ab antù meu pe- geluaygn ta vill pu Angel vill pu che cay ta ñi ad meu cay, ta vill egn ta ñi huerilcan ta quim- gcay ño magequeel huerilcan gele rume: quiñe hue- rilcan quepuhuavùllgelayay, mgenque gehuelayay ta montun. 24 ¶ Eymn cay pu votùm ema aldù man- gubimn PAG 69 DE LA FVNDACION DE LA IGLESIA gubimn ta Dios ta ñi quidu vurenyevoe gechi ge meu ta mn nauquintueteu, ta quidu ta ñi pu votùm geam ta mn mùtùmvaleteu, Santa Igle- sia ñi coñi geam ta eymn cay, huelu ta mn tem cuyvi rupalu quidu ta ñi, huerilcan egn meu ta ñi lumùdduam gen meu cay ta ùcalbi. Ey- mn may ta alelbi ta mùpiltuam vill ta mn pibin chi geneugechi dùgu venten tepeucùvalu pu ve. Yavùqnogechi mùpiltubimn vill Dios ta ñi dùgu, pepi abnoalu ve, vamgechi mgenque pratepeaymn huenu meu Dios ta comutubiùm. Amen. SERMON NONO DE LA NECESSIDAD DE LA, PENITEN- CIA, Y SACRAMEN- TOS. SAnta Escriptura meu, Dios ta ñi quillcauyelchi libro lle ve. Santa Iglesia meu cay vill ta iñ qui- meleteu chi dùgu ta Dios yavù- gechiduam meu ta mùpiltuvalaiñ ta chunten leù dùgu llechi ta veula ñi antùngen, vanten leù gelu, ñochi leu llelu cay ve. Ta pe- pi coyllatunolu, pepi geñecanolu chi Dios ñi piel em pu ve. 2 ¶ Vey ñivla ta yneyquechi che ta cùpa prate- PAG 70 SERMON NONO pratepelu mgenque huenu meu, va ta mn qui- melbin ta Dios ta ñi dùgu, mùpiltuduamyey. Ta ñi gen ta quiñedque Dios, ta vill vemvoe gen, vey ta ñi cùla persona gen cay, chao, votùm, Es piritu Santo; vey egn ta ñi cùla genmo quiñedque Dios may ta ñi gen egn ve. Ta mùpiltuduamyey cay. Ta Apo Iesu Christo ta mùpin gechi Dios ta ñi votùm gen, ta inchiñ ta ñivla ta ñi chege patuuyen ta iñ huerilcan meu ta iñ montulabue- teu, ta ñi cùt[r]antulgeuyen cay. Ta mùpiltuduam- yey cay ta quidu Iesu Christo modque ta gen ta iñ montun. Veychi Apo Iesu Christo meu cay ta vill Christiano pu che ta ñi mùpiltuquen, geñma- yequen cay ta quiñe che rume cay Christiano ge- nolu Señor Iesu Christo meu ta mùpiltunolu ve ta ñi huerilcan meu ta ñi pepi montunon, huenue meu ñi tepeam mgепque ñi pepi pranon. Mùpiltu- duamyey cay. Cùme duamtuymn chey, ta vill vachi dùgu ta mù notùmgechi ga mn piuyebin ca que pu sermon meu, 3 ¶ Veula (pu votùm ema) va ta qui- maymn ta vill mn pibin chi dùgu ta mn prayam ta huenu meu ta mùpiltun, ta munaley, ta ùde duamyebin cay ta huerilcan, Dios meu cay ta quiñe duam meu ta ùñotuduamyeymn cay. Ta huerilcan ta vuñapue mgelu ta ·lan mgelu cay ta vuñalpuebi ta pllù, ta lagùmbi cay deuma piuyeeymn, ta huerilcan ta aldù ùllcùlcaquebi ta Dios, ta cùpa huerilcalu chi che, hueluqnobi ta Dios ptùgepe alhue ñi ruca meu ta pigelu deu ta ріuраuуeуñ сау. 4 ¶ Chem cam ta hùerilcan, ta ramtumoan chey? PAG 71 NECESSIDAD DE LA PENITENCIA. chey? ta chumgechi ta ñi gen ta iñ pllù meu ta huerilcan ta quimayñ; ta ramtuaymn cay? Pi- chique dugu meu vey ta genelduameymn, ta Dios ta ñi piel ta chem rume ta hueluquenobilu chi dù- gu, vey ta huerilcan gatu. Ta Pillan, ta Mareu- puantù cay, ta Huecuvoe cay, ta ùituquen, ta vfchiquen, ta calcu pu che ta ñi piel chi dùgu ta mupiltuquen, ta genecaquen cay, va tahue- rilcan gatu. Ta ca che ta rugùluquen ta lagùm- chequen, ta ca che ta ñi domo meu ta miauquen ta ca che ta ñi pen ta uyncùquen, ta yùmgechi ta allvulchequen, ta huerilcan gatu cay. Ta ca che ta huera gechi lucatun ta uñvillchen cay hue- rilcan lle ve cay (ta quiñedque dùgumeu ta vill tvachi dùgu ta racùmbichi) ta yney quechi che ta chumgechi ta quidù ta allvulduamgelay ta ca che meu, ta ca che vamgechi ta allvulbi ta, hue rilcaquey gatu ve. Va ta Dios ta ñi ùiaùgechi piel dùgu cùmel gechi piel chi dùgu cay ta chem rume ta ca que pu che meu ta vemgeabun tapi- queymi, vey tva cay ta quidu vemaymi ta ca pu che meu. 6 ¶ Iney ta eymn meu ta quiñe chi rume chey, aldùchi chey ta huerilcauyelay gatu? Ta vill inchiñ ta mgen antù ta huerilcaqueyñ, gelay ta che ta huerilcanolu, diablo meu ta geñecagequeiñ Va ta iñ anca cay ta huerilcayam ta gùllunaùl- caqueeyñ meu, vey ñivia cay ta Dios ta aldù nieùllculcaquebijn. 6 ¶ Ta iñlayael cay, ta minutue meu hue- ragechi mapu cay ta iñ ùrcùmabueteu ta genma- yepeeyñ meu, ta ca que pu che vamgechi ta ur- cùmuyebi, PAG 72 SERMON NONO cùmuyebi, vill egn cay ta vey mez ta cùt[r]antu- gepeygn, mùgenque cay cùt[r]antugeрeaygn pu vе. Teye che gayem, ta ñi lan meu ta huerilcan meu ta pegealu. Inchiñ ga yem cay ta huerilcan chey ta iñ pllù meu ta niebijn, lebgechi cùpayay ta iñ lan chey ta iñ duamtunon meu ta quimlayñ. 7 ¶ Chumayñ cam padre (pimean chey ta eymn) ta huerilcan meu ta iñ montuam. Tate- pengechi duam meu ta piùayñ. Ta Huerilcapra- uyeyñ ta piaymn; ta Señor Iesu Christo ta ñigne- lel chi pu Sacramento ta huerilcan meu ta mon- tuam ta taùyabimn. Quintu ta mn pu vùcha che meu gñecagequilmn, pu calcu che meu cay ta Pi llan ta Mareupuantù, ta Huecuvoe cay tahue- rilcan pepi entulay ta mn pu nege ta ñi duyùun meu pepi tipalay cay ta pu che ñi huerilcan. Vill vamgechi dùgu vey egn ta ñi pipraquebuel aldù coilla dùgu llechi, aldù gñecandùgu maychi, 8 ¶ Gelay ta Mareupuantù, gelay ta Hue- cuvoe, gelay ta chem chi dùgurume ta Pillangea- lu; ta Mareupuantù gealu, ta Huecuvoe gealu cay, antù mogelay, duam gelay. Ta mogenolu chum- gechi votùmabuy ta mogenolu chumgechi ta mo- gelabubi ta che. Eymi ta mi nienoel chi dùgu ca che meu ta eluquelabimi, chumgechi ta mogenolu ta mogen ta nielay ta pu che meu ta ymelclechi ta eluabi ta mogen. Antù mogenolu, vey ta ñi votùm cay (votùm gebule rume) ta Mareupuantù mo- geabuy: Ta mogenolu cay ta Mareupuantù ta chum gechi mogelabueymn meu cay, ta coilla dùgu may ta ñi gen ta votùm ta antù. Chumgechi tage- lay ta Mareupuantù, vamchi cay coilla dùguga tu PAG 73 NECESSIDAD DE LA FE. tu ta ñi gen ta Pillan gechi dùgu. Huelu vill vachi coilla dùgu ca pu Sermon meu ta comutulcageaymn ta ñi coilla gen egn. 9 ¶ Veula mten ta huerilcan meu ta mn chum- geael chi dùgu ta entudùgueimn. Vey tvadque, mù- duam meu teye vùta Dios meu (ta gen huenu ma- pu; ta gen tue mapu cay, ta mn gelcauyeteu lle ve) ta uñotuaymn, quidu ta mi quiñedque votùm I.Chri sto meu vurenyemoiñ, ta iñ huerilcan ta entumoiñ ta piabimn, veymo cay pu votùm ema aldù abcù- duam gechi ta huerilcaprauyeyñ ta piaymn quiñe duam meu cay ta huerilcauyen, huerilcauyen, huera gey ta ñi vemeuyeel, aldù cùt[r]antuvalgen ta ñi ven- ten ta ùllculcauyebiùm ta Dios, vey ta ñi piel cay ta ñi hueluqnouyebiùm cay, ta piaymn. Veymo cay chay cùtu cùpa huerilcauhuelayaymn, chem chi hue- rilcan rume vemhuelayaymn, va cay ta Dios meu ta piabimn. Ca getuan chay cùt[r]u Dios ema, cuyvi ta ñi hiera vemquebuel ta vemtulayan, ta cùme- getuan, ta mi piel ta genecayabin moll quiñe eymn vill tva piay. 10 ¶ Huente vachi dùgu meu cay, ta ùige- nolu ula ta eymn meu ta Santo Sacramento baptismo pigelu ta taùyabi Christiano getuchi, baptizalgellechi ùielgellechi pige, Espiritu Santo ñi co meu quechage- llechi, ta ñi entunmagean ta ñi huerilcan ta Dios ta ñi votùm getuam, ta pipe cay ve. Huelu deuma ùigelu baptizalgelu ta eimn meu, deuma ta ñi bap- tizalgeuyeùm cay ta huerilcatulu, vill ta mn hueril- can yavu gechi duam meu ta Patiru meu ta Dios ta ñi mlen meu ta mlequelu. ve ta cùpa confeßayay. Va cay cay ta piabi, ta iñ Apo Iesu Christo ema, inche ta ñi aldù huerilcavoe gechi che geyùm, petegepe pivalgen ta eymi meu, huelu patiru meu nùtamtuabin vill ta ñi PAG 74 SERMON NONO ñi huerilcan, quidu ta mi pepilvoe gechi dùgu modque ta ñi entuaeteu ta ñi huerilcan, ta patiru cay vemge ta ñi piacteuchi dùgu ta ñi huerilcan meu (va ta) pe nitencia pigelu, ta opulgechi ta genecayabin. 11 ¶ Vallechi pu peñi ema ta chumngey ta che ta Dios meu ta ñi uñotun, ta chumgechi cay ta che tañi perdo nanmageam ta ñi huerilcan ta huerilcaprauyen ta pin. Genon cay va ta mn pibin chi dùgu quiñe che rume huerilcan meu pepi tipalayay vey ñivlay chay cùt[r]u veula cùt[r]u cay ta Dios meu uñotumn ca, ta hue rilcan meu ta mlehuequilmn. Mùgen pun meu cay ta mn umaùtunon ula, vill ta mn huerilcauyeel veychi antù meu ta duamtumnca, ta mn quimelbin mgelu ta entumoiñ ta iñ huerilcan ñellipubimn ta Dios meu. Ta Dios ta aldù vurenyechevoegey, ta huerilcavpe gechi ta ñi lan ayùlay ta Dios ta che ñi uñotunquidu meu tañi mogen cay ta ayùy ta Dios. Vey ta ñi piel cay inche ta huerilcavoe gechi pu che ta ñi abquiduamam, ta ñi huerilcan meu mtùmpabin tapijta S. Iesu Christo. 12 ¶ Ta aldù gele rume ta ñi huerilcan ta che, ta mu vuta gele rume cay. Ta quidu Dios meu uñotule ta Dios ta perdonayabi; labquen cuyen meu no al- dù gele rume ta huerilcan ta vùta que pu ma- huyda meu ño aldù vùta gele rume ta che ñi hueril- can ta vill ta entuaeyeu ta Dios, ta quiñe duam meu huerilcaprauyen pile, ta chay cùt[r]u huerilcahuelayan ta pile cay, ta tepan meu ta patiru meu ta confeßaya- bin ta pile cay ve. 13 ¶ Cuyvi quiñe vùta Rey Dauid pigebulu ta da- mentuuyey ta lagùmcheuyey cay, huelu gmangechi bеrilcaprauуеn tа рiuyey, vey ñivla pеrdоnаuуeeyeu ta Dios. 14 ¶ S.Pedro Apostol cay tañi cùt[r]antulgepeyùm ta S. I. Christo aldù huerilcauyey, a cùla chi ta quimla- bin PAG 75 NECESSIDAD DE LA PENITENCIA. bin ta Iesu Christo ta piuyey huelu S. I. Christo, tañi vù renyevoe gechi ge meu leli quintuuyey ta S. Pedro vey. ñivla, ta ñi cùme duam meu ta uñotuy ta vurùngechi ta gmauyey veychi tañi gùman meu ta Dios perdonau- yeeyeu cay. 15 ¶ S.I. Christo meu epu chuquique[vo]e gechi pu che ta clauo tcugepe pùltelgepe ta pigeuyelu. Vachi epu meu qui- ñe pùltelgepeyùm cruz meu ape layùm, huerilcaprauyen ta pin meu ta, vùrenyeen, ta S.I. Christo meu ta piuyebi veymo S.I. Christo perdonaeyeu ve, veychi antù cay [nalta.] ta ñi anca meu tipauyey ta veychi chuquiquevoe ta ñi pllù ta S. I. Christo, ta Dios meu comùtulcauyeyeu ve. Quidu Dios cay ta ñi pu Profeta [meu] va ta ñi piuyeel, huerilcavoe gechi che ta iñche meu ta uñotule tañi hue- rilcan meu cay ta eyutule, naltahuerilcaprauyen ta pile ta perdonayabin. Año cochùgechi apo Iesu Christo ema, ta iñ huerilcavoe gechi che ñivla ta lauyeymi; ta iñ hue- rilcan ñivla ta mi mollvùn ta ulbimi, depùlentumoquilijn tahuerilcavoe pu che ta inchiñ gelijñ rume, huelu eymi meu ta montuam ta iñ huerilcan meu ta chumayñ ta ramtupaeymi. 16 ¶ Va cay ta quimaymn (pu peñi ema) ta Ierusalem cara meu gebuy ta quiñe aldù huerilcavpe gebuchi domo Maria Madalena pigebulu ve, S. I. Christo ta ñi Sermon meu ta ñi piquebuel chi dùgu quiñe antù meu ta allcuù- yey, veychi, domo. Vey ta ñi dùgu meu ta nogeuyelu ve, ta ñi duam meu ta cagetuy. vey meu cay veychi an- tù ñi ruca meu ipage ta inche meu ta S.I. Christo meu, ta quiñe Fariseo ta piuyebueyeu. Vey ta ñi quimyùm ta veychi domo vachi Fariseo ñi ruca meu ta S. I. Christo quintumeuyebi, poutuy veychi ruca meu, petubi cay ve, ta aldù abquiduam meu yehuen meu cay ta S. I. Christo ñi vùri anca meu, vey ta ñi namon meu cay ta veychi do mo tanaùuyey, venten cay ta gùmauyelu ve: ta ñi al- dù PAG 76 SERMON NONO. dù gebuchi củlle meu S. I. Christo ta ñi namon ta que- chabubi ta ñi vùta que longo meu ta gùlludububi cay, ta vochidbubi cay ta ñi uùñ meu pu ve. Veychi Fari- seo may, caque pu che cay ta veymo ipabulu pu ve, ta comutubiùm v[ey]chi domo ñi vembuel em huera ùlme- yeuyebign ve. H[ue]lu veychi domo chupinobulu, chem ru me ta tavdugulabuy pu egn meu, S.Iesu Christo, may ta taydùgunmauyeeyeu chaùtunmauyey cay ve. Vill tañi huerilcan ta vey chi domo ta ñi venten abquiduam ge- yùm ta ñi huerilcan meu, ta huerilcaprauyen ta ñi cut[r]anduam meu ta ñi piel meu cay, ta ñi ño aldù ayùbiel meu ta Dios, vachi veula ta perdonanmageuyey, ta piu- yey ta S. I. Christo. 17 ¶ Vachi domo ynaytubimn cay ta vamgechi cay ta eymn ta mn vemuyeel chi huerilcan meu ta yehuemnca, ta mn venten ùllculcauyebiùm ta Dios gùmamnca, ta mn venten hueluqnobiùm cay tañi piel, ta ñi aldù mo u chi mollvùn meu ta perdonanmamoiñ ta pibimn ñellipu- bimn cay ta Dios. 18 ¶ Ta vey tva quidu Dios ñi votùm ta eeymn meu, llecùpamn inche meu, ta quiñe huerilcavoe gechi che ta inche meu ta uñotulu meu aldù tepequen, ta aldù cùmegechi pu che meu ta venten tepequelan, ta pieymn meu cay ta S. I. Christo. Ta chumgechi ta chica miaulu chi yvum ta cùme gechi yvumcamañ ta quintumebi, ta pe- dabiùm ta panetubi, vamgechi cay ta S. I. Christo chi- camiaulu chi huerilcavoe chi che quintupauyebi, ta qui- du meu ta uñotulbi, panetubi cay veymo cay ta huenu meu aldù tepelbi. Vey iñvla uñotumn Dios meu, tepeaymn mgenque huenu meu. Amen. LAVS DEO.